Mâmelek ne demek? Mâmelek kelimesinin anlamı nedir?

Mâmelek kelimesi, Arapça kökenli bir sözcük olup, bir kimsenin sahip olduğu tüm varlık, mal mülk, mal varlığı anlamına gelir. Eski Türkçede özellikle edebi ve tarihi metinlerde sıkça karşılaşılan bu terim, bir kişinin maddi varlıklarının tamamını ifade etmek için kullanılırdı. Günümüzde nadiren kullanılan bu kelime, daha çok klasik edebiyat ve tarihi kaynaklarda yer bulur.

Mâmelek Kelimesinin Kökeni

Mâmelek kelimesi, Arapça kökenli olup iki parçadan oluşur:

• Mā: Arapça'da "şey" veya "mal" anlamına gelir.
• Melek: "Sahip olma, malik olma" anlamındadır ve Arapça "melek" fiilinden türemiştir.

Bu iki sözcüğün birleşimiyle oluşan mâmelek, "bir kişinin sahip olduğu şeyler" anlamında kullanılmaktadır.

Mâmelek Kelimesinin Dil Bilgisi Özellikleri

Mâmelek kelimesi, isim kategorisinde yer alır ve genellikle "mal mülk, servet" anlamına gelen genel bir terim olarak kullanılır. Eski metinlerde, bir kişinin tüm varlığını, sahip olduğu malları ve zenginliğini tanımlamak için tercih edilmiştir.

Mâmelek Kelimesinin Kullanıldığı Alanlar ve Tarihi Bağlam

Mâmelek, Osmanlı döneminde özellikle hukuki ve ticari yazışmalarda, kişinin mirası veya mal varlığına dair yapılan işlemlerde sıkça kullanılmıştır. Hem resmi belgelerde hem de edebi eserlerde, bir kişinin maddi gücünü, sahip olduğu her şeyi ifade etmek için tercih edilmiştir. Bugün ise bu terimin yerini daha çok "mal varlığı", "servet" gibi modern kelimeler almıştır.

Edebi Metinlerde Mâmelek Kullanımı

Mâmelek kelimesi, klasik Türk edebiyatında da yer bulmuş bir kavramdır. Şairler, yazdıkları beyitlerde, kahramanlarının maddi durumlarını veya onların sahip oldukları varlıkları anlatmak için bu kelimeyi kullanmışlardır. Örneğin:

• "Mâmelekini bezl ile asâkir-i İslâm’ı azıklandırdı."
  Bu cümlede, bir kimsenin bütün mal varlığını İslam askerlerini doyurmak için harcadığı anlatılmaktadır.

• "Huzûr-ı pâke geldin mâmelekle / Muîn-i ceyş-i usret yâ Ebâ Bekr."
  Bu dizelerde ise, Hazreti Ebubekir'in sahip olduğu tüm varlıkları Allah yolunda infak ettiğine işaret edilmektedir.

Günlük Hayatta Mâmelek Kelimesinin Kullanımı

Günümüz Türkçesinde mâmelek kelimesi pek sık kullanılmasa da, bu kavram hala tarihi ve edebi bağlamda anlamlı bir yer tutar. Eski Osmanlı belgeleri, mahkeme kayıtları, hukuki metinler ve edebiyat eserlerinde karşılaşılabilecek bu kelime, günümüz Türkçesinde "mal varlığı", "servet", "mülk" gibi karşılıklarla değişmiştir.

Bir örnek cümle:

• "Bütün mâmeleğini, geride kalanlara miras olarak bıraktı."
  Bu cümlede kişinin sahip olduğu her şeyin, ölümünden sonra miras olarak dağıtıldığı anlatılmaktadır.

TDK'ya Göre Mâmelek Kelimesinin Anlamı

Türk Dil Kurumu'na göre mâmelek kelimesi, "bir kimsenin sahip olduğu her şey, varı yoğu, mal varlığı" anlamında kullanılmaktadır. TDK, bu kelimenin zenginlik veya servetle ilgili olduğunu ve daha çok eski metinlerde geçtiğini belirtir.

TDK Tanımı

• Mâmelek: Bir kimsenin sahip olduğu her şey, varı yoğu, mal varlığı.

Mâmelek Kelimesinin Diğer Dillerdeki Karşılıkları

Mâmelek kelimesi, doğrudan çevirisi zor olan bir kelime olmakla birlikte, farklı dillerde aşağıdaki şekilde karşılık bulabilir:

• İngilizce: Wealth, assets, property
• Arapça: ممتلكات (Mumtalakāt), ثروة (Tharwa)
• Fransızca: Propriété, fortune
• Almanca: Vermögen, Besitz
• İspanyolca: Patrimonio, bienes
• Rusça: Имущество (Imuščestvo), состояние (sostoyaniye)
• İtalyanca: Patrimonio, beni
  
  

Mâmelek, bir kişinin sahip olduğu tüm maddi varlıkları ifade eden eski bir terimdir. Özellikle Osmanlı döneminde ve klasik Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan bu kelime, modern dilde daha çok "mal varlığı", "servet" gibi kavramlarla ifade edilmektedir. Hem edebi hem de hukuki bağlamlarda sıkça kullanılan mâmelek, kişinin tüm sahip olduğu maddi değerleri kapsayan güçlü bir anlam taşır.