Keçide de sakal var atasözü ne demek?
"Keçide de sakal var" atasözü, dış görünüşün veya fiziksel özelliklerin tek başına bir insanın değerini belirlemediğini ifade eder. Sakal, genellikle olgunluk ve bilgelik sembolü olarak görülse de, sadece dış görünüşteki bu özelliğin kişiye nitelik kazandırmadığını anlatır. Bu atasözünde keçi örneği verilerek, akıl ve karakter gibi içsel özellikler olmadan, fiziksel bir özelliğin anlam taşımayacağı vurgulanır.
Atasözünün Anlamı ve İç Yapısı
"Keçide de sakal var" atasözü, dış görünüşün veya yaş ile gelen fiziksel özelliklerin bir bireye değer kazandırmak için yeterli olmadığını anlatır. Burada "sakal", olgunluk veya bilgelik gibi değerlerle ilişkilendirilmiş bir semboldür; ancak bu özellikler bir kişide gerçekten akıl, bilgi veya erdem yoksa, bu dışsal simgenin hiçbir önemi yoktur. Bu atasözü, bireylerin içsel değerlerini, bilgilerini ve karakterlerini geliştirmeleri gerektiğine işaret eder.
Örnek Cümleler:
- Yaşı ilerlemiş ama hâlâ mantıksız davranışlarda bulunuyor; keçide de sakal var.
- Sadece yaş almış olmak, bilge olduğunu göstermez; keçide de sakal var sonuçta.
Atasözünün Tarihsel Süreci
Bu atasözü, yüzyıllardır Türk kültüründe kullanılan atasözlerinden biridir ve toplumda değerlerin dış görünüşle değil, akıl ve ahlakla ölçülmesi gerektiğini öğütler. Osmanlı döneminde de bilgelik ve ahlakın yaş veya fiziksel özelliklerle değil, insanın davranışları ve bilgisiyle ortaya konulabileceğine inanılırdı. Bu atasözü, o dönemden beri halk arasında yaşa ve görünüşe değil, kişisel değerlere ve bilgelik dolu davranışlara önem verilmesi gerektiğini hatırlatır.
Atasözünün Günlük Hayatta Kullanımı
Günlük hayatta, bir bireyin olgun veya akıllı olduğu sadece dış görünüşüne göre değerlendirilirse, bu atasözü kullanılır. Örneğin, yaşça büyük olmasına rağmen, akıl veya sağduyudan yoksun şekilde hareket eden birine karşı "keçide de sakal var" sözü ile eleştiri yapılabilir. Bu atasözü, kişinin yaşını veya dış görünüşünü değil, içsel değerlerini geliştirmesi gerektiğini ifade etmek amacıyla kullanılır.
Atasözünün Manevi ve Ahlaki Yönleri
Bu atasözü, bireylere dış görünüşten çok içsel değerlerin önemini hatırlatır. Ahlaki olarak, toplumda saygı ve değer görmek için fiziksel özelliklerin değil, bilgi, ahlak ve bilgelik gibi özelliklerin esas olduğu vurgulanır. Bu atasözü, bireylere gerçekten değerli olmak için, yaş veya sakal gibi fiziksel özelliklerden daha fazlasına ihtiyaç duyduklarını hatırlatır.
TDK’da “Keçide de Sakal Var” Atasözünün Anlamı
Türk Dil Kurumu (TDK), bu atasözünü "sakal, kişiye değer kazandırmaz" şeklinde açıklamaktadır. Bu tanımlama, fiziksel özelliklerin insanın değerini belirlemek için yetersiz olduğunu ve gerçek değerin bilgi, akıl ve ahlakla geldiğini vurgular.
Benzer Anlamda Diğer Atasözleri
- "Sakal insana akıl vermez": Dış görünüş veya yaş, akıl sahibi olmak anlamına gelmez.
- "Yaş yetmiş, iş bitmemiş": Yaş almak, tek başına olgunluk veya bilgelik getirmez.
Bu atasözleri de, fiziksel özelliklerin değil, içsel olgunluk ve bilginin esas değer olduğu mesajını taşır.
Diğer Dillerde “Keçide de Sakal Var” Atasözünün Çevirisi
- İngilizce: "Even a goat has a beard."
- Almanca: "Auch eine Ziege hat einen Bart."
- İspanyolca: "Incluso una cabra tiene barba."
- Arapça: "حتى للماعز لحية."
- Rusça: "Даже у козла есть борода."
- İtalyanca: "Anche una capra ha la barba."
- Flemenkçe: "Zelfs een geit heeft een baard."
- Çince: “即使山羊也有胡须。”
"Keçide de sakal var" atasözü, dış görünüşün veya fiziksel özelliklerin bir bireyi değerli kılmadığını ifade eder. Bu atasözü, insanlara esas değerin akıl, bilgi ve ahlakla geldiğini hatırlatır. Fiziksel olgunluk veya yaş gibi özellikler, gerçek bir bilgelik veya olgunluk göstergesi değildir. İnsanların içsel değerlere önem vererek kendilerini geliştirmesi gerektiğini öğütleyen bu atasözü, topluma içsel özelliklerin, gerçek bilgelik ve saygınlığın temelini oluşturduğunu öğretir.