URL başarıyla kopyalandı!

https://webratik.com/

Kaç damar tıkalı ise stent takılır?

Kaç damar tıkalı ise stent takılır?

Stent takılması, kalp damar hastalıklarının tedavisinde sık kullanılan bir yöntemdir ve bu işlem genellikle tıkalı damarları açmak için yapılır. Ancak, stent takılmasının gerekip gerekmediği, tıkanıklığın boyutu, hastanın genel sağlık durumu, ve damar tıkanıklığının semptomlarına göre değişiklik gösterir. Bu yazıda, stent nedir, hangi durumlarda stent takılır, kaç damar tıkalı olduğunda stent gereklidir gibi sorulara yanıt vereceğiz. Ayrıca stent işlemi ile ilgili merak edilen tüm detaylara değineceğiz.

Stent Nedir?

Stent, genellikle metal veya polimerden yapılmış, küçük tüp şeklinde bir yapıdır. Temel amacı, tıkalı veya daralmış damarları açarak kan akışını yeniden sağlamak ve dokulara yeterli oksijen iletiminin gerçekleşmesini sağlamaktır. Kardiyoloji alanında stent, genellikle koroner arter hastalığı tedavisinde kullanılır. Stent yerleştirme işlemi, anjiyoplasti adı verilen bir işlemle birlikte yapılır.

Stent Çeşitleri:

  1. Metal Stentler (BMS - Bare Metal Stent): Sadece çıplak metalden yapılmış olan stentlerdir.
  2. İlaç Salınımlı Stentler (DES - Drug-Eluting Stent): Tıkanıklık riskini azaltmak için ilaç kaplı olan stentlerdir.
  3. Çözünür Stentler: Biyolojik olarak zamanla vücutta çözünebilen yeni nesil stentlerdir.

Hangi Durumlarda Stent Takılır?

Stent takılması, genellikle kalp damarlarında ciddi tıkanıklık olduğunda tercih edilir. Damar tıkanıklığı, ateroskleroz (damar sertliği) adı verilen bir hastalık nedeniyle ortaya çıkar ve bu durum kalp krizi veya anjina (göğüs ağrısı) gibi sorunlara yol açabilir. Aşağıdaki durumlar stent takılmasının yaygın nedenlerindendir:

  1. Anjina (Göğüs Ağrısı): Egzersiz veya stres sırasında ortaya çıkan göğüs ağrıları, genellikle damar tıkanıklığının bir işaretidir. Eğer ilaç tedavisi yeterli değilse, stent takılması gerekebilir.
  2. Kalp Krizi: Tıkalı bir koroner arter, kalp krizi riskini artırır. Acil müdahalede stent, kan akışını tekrar sağlamak için kullanılır.
  3. Kronik Total Oklüzyon (CTO): Uzun süreli tamamen tıkalı damarlar, stent ile açılabilir.
  4. Damar Daralması: Yüksek dereceli darlıklarda, hastanın yaşam kalitesini artırmak için stent önerilebilir.

Kaç Damar Tıkalı İse Stent Takılır?

Stent takılması, damar tıkanıklığının sayısından ziyade tıkanıklığın ciddiyeti, yeri ve hastanın genel sağlık durumu ile ilgilidir. Ancak genel olarak, aşağıdaki durumlar dikkate alınır:

Bir veya İki Damar Tıkanıklığı

  • Eğer hastanın yalnızca bir veya iki koroner damarında tıkanıklık varsa ve bu tıkanıklık ciddi düzeydeyse (genellikle %70’in üzerinde), stent uygulanabilir.
  • Bu durum, göğüs ağrısı, nefes darlığı veya diğer semptomlarla kendini gösterebilir.

Üç veya Daha Fazla Damar Tıkanıklığı

  • Üç veya daha fazla damarın tıkalı olduğu durumlarda, bypass ameliyatı genellikle daha uygun bir tedavi seçeneği olarak değerlendirilir. Bunun nedeni, çoklu tıkanıklıkların stent ile tedavi edilmesinin daha zor ve riskli olmasıdır.
  • Ancak bazı durumlarda, özellikle yüksek cerrahi riski olan hastalarda, birden fazla stent yerleştirilebilir.

Tam Tıkanıklık Durumları

  • Eğer bir damar tamamen tıkalıysa ve kalp krizi riski taşıyorsa, acil olarak stent takılabilir.
  • Kronik total oklüzyon (CTO) olan hastalarda, stent uygulanması oldukça faydalıdır.

Stent Takılmasına Karar Verilirken Nelere Dikkat Edilir?

Damar tıkanıklığı teşhisi konulduğunda, stent takılmasına karar verirken birkaç önemli faktör göz önünde bulundurulur:

  • Tıkanıklığın Yeri ve Derecesi: Tıkanıklığın %50’den fazla olduğu durumlarda müdahale gereklidir. %70 üzerindeki darlıklar genellikle kritik kabul edilir.
  • Hastanın Genel Durumu: Diyabet, böbrek hastalığı gibi ek sağlık sorunları, stent takılmasını etkileyebilir.
  • Semptomların Şiddeti: Göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi semptomlar yaşam kalitesini etkiliyorsa müdahale gerekebilir.
  • Kan Akışı Değerlendirmesi (FFR): Koroner damar içi basınç ölçümleriyle tıkanıklığın kalbe olan etkisi değerlendirilir.

Stent Takılmasının Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

  1. Hızlı Müdahale: Kalp krizini önlemek veya tedavi etmek için hızlı bir çözüm sağlar.
  2. Kan Akışını Düzeltir: Tıkanıklığı açarak dokuların oksijen almasını sağlar.
  3. Minimal İnvazivdir: Cerrahi bir işlem olan bypass’a göre daha az invazivdir ve daha hızlı iyileşme süresi sunar.

Dezavantajları:

  1. Tıkanıklığın Tekrar Edebilme Riski: Özellikle çıplak metal stentlerde yeniden tıkanıklık riski olabilir.
  2. Kan Sulandırıcı İlaç Kullanımı: Hastaların genellikle uzun süreli kan sulandırıcı ilaç kullanması gerekir.
  3. Her Tıkanıklığa Uygun Değildir: Çoklu damar tıkanıklıkları veya yaygın hastalıklarda yetersiz kalabilir.

Stent Takılmasından Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

Stent takılan hastaların, hem sağlıklarını korumak hem de yeniden tıkanıklık riskini önlemek için şu noktalara dikkat etmeleri önemlidir:

  1. Kan Sulandırıcı İlaçlar: Aspirin ve diğer antikoagülanlar düzenli kullanılmalıdır.
  2. Diyet ve Egzersiz: Kalp sağlığını desteklemek için düşük kolesterollü bir diyet ve düzenli egzersiz önerilir.
  3. Sigara ve Alkol Kullanımı: Sigara kesinlikle bırakılmalıdır. Alkol tüketimi ise sınırlandırılmalıdır.
  4. Düzenli Kontroller: Kalp sağlığı, düzenli doktor muayeneleri ile takip edilmelidir.

Kaç Damar Tıkalı Olursa Stent Yerine Bypass Tercih Edilir?

Eğer hastanın üç veya daha fazla damarında ciddi tıkanıklık varsa veya tıkanıklık kritik bölgelerde (örneğin sol ana koroner arterde) bulunuyorsa, bypass ameliyatı daha etkili bir seçenek olabilir. Bu durumlarda stent uygulaması, uzun vadeli çözüm sunmayabilir.

Stent ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Stent işlemi acı verir mi?

Hayır. Stent yerleştirme işlemi genellikle lokal anestezi altında yapılır ve hasta ağrı hissetmez.

Stent işlemi ne kadar sürer?

Anjiyoplasti ve stent yerleştirme işlemi genellikle 30 dakika ile 2 saat arasında sürer.

Stent takıldıktan sonra tekrar damar tıkanıklığı olur mu?

Evet, özellikle çıplak metal stentlerde bu risk vardır. Ancak ilaç salınımlı stentlerde risk daha düşüktür.

Stent ömür boyu kalır mı?

Evet. Takılan stent genellikle ömür boyu damarda kalır, ancak işlevselliği doktor kontrolleriyle değerlendirilmelidir.

Kaç damar tıkalı ise stent takılır? sorusunun yanıtı, tıkanıklığın ciddiyeti, hastanın genel sağlık durumu ve damarların durumu gibi faktörlere bağlıdır. Genellikle bir veya iki damar tıkalıysa stent, üç veya daha fazla damar tıkalıysa bypass ameliyatı önerilir. Ancak her vaka kişiye özeldir ve tedavi seçenekleri bir kardiyolog tarafından değerlendirilmelidir.

22.01.2025