Diş Eti Kanaması Neden Olur? Hangi Durumda Ciddi Bir Hastalığın Habercisidir?

Diş eti kanaması, çoğu insanın zaman zaman yaşadığı yaygın bir şikâyettir. Ancak her diş eti kanaması “basit bir fırçalama hatası” değildir. Sürekli tekrarlayan ya da durup dururken gelişen diş eti kanamaları, hem ağız içi hem de sistemik hastalıkların belirtisi olabilir. Bu yazıda, diş eti kanamasının olası nedenlerini, ciddi bir hastalığın habercisi olup olmadığını, ne zaman tehlikeli olduğunu ve tedavi yollarını kapsamlı şekilde ele alıyoruz.

Diş Eti Kanaması Nedir?

Diş eti kanaması, genellikle diş fırçalama veya diş ipi kullanımı sırasında meydana gelir. Sağlıklı diş etleri kolay kolay kanamaz. Bu nedenle kanama, çoğu zaman altında yatan bir iltihap ya da sistemik sorunun işareti olabilir.

Diş Eti Kanamasının En Yaygın Nedenleri

1. Diş Eti Hastalıkları (Gingivit ve Periodontitis)

• Diş etinde bakteri birikimi nedeniyle iltihap oluşur.

• Kan damarları genişler ve kolayca kanamaya başlar.

2. Yetersiz Ağız Hijyeni

• Diş fırçalamamak ya da yanlış fırçalama, plak birikimini artırır.

• Plak → tartar → iltihap → kanama döngüsü oluşur.

3. Sert Diş Fırçası veya Yanlış Fırçalama Tekniği

• Aşırı baskı veya yatay fırçalama diş etlerini tahriş edebilir.

4. Diş Taşı Oluşumu

• Diş eti çizgisine oturan tartar diş etine baskı yapar ve iltihap oluşturur.

5. Hormonal Değişiklikler

• Hamilelik, ergenlik, adet dönemi ve menopoz dönemlerinde diş eti kanamaları artabilir.

6. Sigara Kullanımı

• Kan damarlarını büzerek ilk başta kanamayı azaltabilir, fakat alttaki hasarı artırır.

Diş Eti Kanamasına Neden Olan Sistemik Hastalıklar

Diş eti kanaması sadece ağız kaynaklı olmayabilir; aşağıdaki sistemik hastalıklar da bu belirtiye yol açabilir:

Kanama Bozuklukları

• Hemofili, trombositopeni gibi hastalıklarda kanama eşiği düşer.

Lösemi (Kan Kanseri)

• Diş eti kanamaları löseminin ilk bulgularından olabilir.

Diyabet (Şeker Hastalığı)

• Diyabetli bireylerde bağışıklık zayıflar, bu da iltihap ve kanamayı artırır.

Karaciğer Hastalıkları

• Karaciğerin pıhtılaşma faktörlerini üretememesi sonucu kanama olur.

Gebelik

• Artan hormonlar diş etlerini bakterilere karşı daha hassas hâle getirir.

Vitamin Eksiklikleri

• C vitamini eksikliği → Skorbüt (diş eti kanamasının klasik sebebidir)

• K vitamini eksikliği → Pıhtılaşma sorunları

Bazı İlaçlar da Diş Eti Kanamasına Yol Açabilir

• Aspirin ve diğer kan sulandırıcılar

• Steroidler

• Antikonvülsanlar

• Kemoterapi ilaçları

Bu ilaçlar doğrudan ya da dolaylı olarak diş etinde kanama riskini artırabilir.

Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?

Aşağıdaki belirtiler varsa mutlaka bir uzman hekime başvurulmalıdır:

• Hiç fırçalamadan bile diş eti kanaması oluyorsa

• Kanama her gün tekrar ediyorsa

• Diş etinde şişlik, kızarıklık ve irin varsa

• Vücudun başka yerlerinde de morarma/kanama oluyorsa

• Ailede kan hastalıkları öyküsü varsa

• Dişler sallanıyorsa veya diş eti çekilmesi eşlik ediyorsa

Diş Eti Kanamasının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Ağız İçi Nedenlerde

• Profesyonel diş taşı temizliği (detartraj)

• Periodontal tedavi (küretaj, lazer vb.)

• Doğru fırçalama tekniği eğitimi

• Antibakteriyel ağız gargaraları (klorheksidin gibi)

• Yumuşak kıllı diş fırçası ve hassas diş macunu kullanımı

Sistemik Nedenlerde

• Kan testi ve hematolojik değerlendirme

• Vitamin eksikliği varsa takviye tedavisi

• Şeker hastalığı kontrol altına alınmalı

• Gerekirse farklı ilaç düzenlemeleri

Diş Eti Kanamasını Önlemek İçin Öneriler

• Günde 2 kez nazikçe diş fırçalama

• Günde 1 kez diş ipi kullanımı

• Diş taşı temizliğini 6 ayda bir yaptırma

• Sigaranın bırakılması

• Dengeli beslenme ve vitamin takviyesi

• Diş hekimi kontrollerini ihmal etmemek

Diş Eti Kanaması Sözlüğü

1. Gingivit – Diş eti iltihabı

2. Trombosit – Pıhtılaşmada görevli hücre

3. Detartraj – Diş taşı temizliği

4. Hemofili – Kanın geç pıhtılaşmasına neden olan genetik hastalık

5. Skorbüt – C vitamini eksikliğine bağlı kanamalı hastalık

6. Klorheksidin – Antibakteriyel ağız gargarası

7. Periodontolog – Diş eti hastalıkları uzmanı

8. Bruksizm – Diş gıcırdatma alışkanlığı

9. Lösemi – Kan hücrelerinin kontrolsüz çoğaldığı kanser türü

10. Antikoagülan – Kan sulandırıcı ilaç

Diş eti kanaması basit bir hijyen eksikliğinden kaynaklanabileceği gibi, ciddi bir hastalığın da ilk habercisi olabilir. Bu nedenle tekrar eden veya şiddetli diş eti kanamaları mutlaka ciddiye alınmalı ve profesyonel yardım alınmalıdır. Erken teşhis ve doğru tedavi, ağız sağlığınızı ve genel sağlığınızı korur.

Uyarı: Diş eti kanaması şikâyetiniz varsa bir diş hekimi veya gerekiyorsa hematoloji uzmanına başvurmanız önemlidir.