Bartholin kisti nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Bartholin kisti, kadın genital bölgesinin her iki yanında yer alan Bartholin bezlerinin tıkanması sonucu oluşan sıvı dolu keseciklerdir. Bartholin bezleri, vajinal kayganlığı sağlayan mukus benzeri salgı üretir ve cinsel ilişki sırasında bu bölgenin nemlenmesine yardımcı olur. Bu bezin kanalında tıkanıklık oluştuğunda, salgı dışarı atılamaz ve içeride birikerek kist meydana getirir.

Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?

Kist genellikle küçüktür ve belirti vermez. Ancak büyüdükçe veya enfekte olduğunda çeşitli semptomlara neden olabilir:

Belirti Göstermeyen Durumlar

• Küçük kistler genellikle ağrısızdır

• Rutin jinekolojik muayenede tesadüfen fark edilir

Belirti Gösteren Durumlar

• Vajinal girişin bir tarafında şişlik

• Otururken veya yürürken rahatsızlık

• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)

• Kist iltihaplandığında:

  • Şiddetli ağrı

  • Kızarıklık ve sıcaklık hissi

  • Akıntı ve kötü koku

  • Ateş (Bartholin apsesi)

Bartholin Kisti Neden Oluşur?

Bartholin kistinin oluşmasında birkaç temel faktör etkili olabilir:

Enfeksiyonlar

• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (klamidya, gonore)

• Vajinal enfeksiyonlar

Travmatik Etkenler

• Doğum travması

• Sert cinsel ilişki

• Hijyen eksikliği

Tıkanıklık

• Bez kanalının doğuştan dar olması

• Kanal ağzında mukus birikimi

Bartholin Kisti Tanı Yöntemleri

Kistin tanısı çoğunlukla klinik muayene ile konur. Gerekli durumlarda aşağıdaki yöntemler de kullanılabilir:

• Jinekolojik muayene

• Ultrasonografi: Kistin iç yapısı değerlendirilir

• Kültür testi: Enfeksiyon olup olmadığı anlaşılır

• Biyopsi: 40 yaş üstü kadınlarda veya şüpheli kitlelerde kanser dışlaması amacıyla yapılır

Bartholin Kisti Tedavi Yöntemleri

1. İzlem ve Takip

• Küçük ve ağrısız kistler genellikle tedavi gerektirmez

• Hijyen önerileriyle birlikte belirli aralıklarla kontrol edilir

2. Sıcak Kompres ve Oturma Banyosu

• Kistin küçülmesine ve drenajın artmasına yardımcı olur

• Evde uygulanabilir basit bir yöntemdir

3. Antibiyotik Tedavisi

• Kist enfekte olmuşsa uygulanır

• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar düşünülüyorsa partner tedavisi de gerekir

4. Drenaj İşlemi

• Kist büyümüş ve apsesi oluşmuşsa cerrahiyle boşaltılır

• Genellikle lokal anestezi altında yapılır

5. Marsupializasyon

• Kistin sürekli tekrar etmesi halinde bezin çıkışı cerrahiyle genişletilir

• Yeniden kapanma riski azaltılır

6. Bartholin Bezi Eksizyonu

• Nadiren gereklidir (kanser şüphesi, tekrarlayan kistler)

• Genel anestezi altında yapılan cerrahi işlemdir

Bartholin Kisti Kimlerde Daha Sık Görülür?

• 20–40 yaş arası kadınlar

• Cinsel olarak aktif kadınlar

• Tekrarlayan vajinal enfeksiyon geçirenler

• Yetersiz genital hijyen sağlayanlar

Bartholin Kisti Nasıl Önlenir?

• Cinsel hijyene dikkat etmek

• Prezervatif kullanmak

• Pamuklu ve rahat iç çamaşırları tercih etmek

• Vajinal duşlardan kaçınmak

• Rutin jinekolojik kontrolleri aksatmamak

Bartholin Kisti ile Karışabilecek Diğer Durumlar

• Skene bezi kistleri

• Vajinal varisler

• Vulvar lipomlar

• Vulvar tümörler

• Bartholin bezi kanseri (nadir ama ayırıcı tanıda mutlaka düşünülmeli)

Bartholin Kisti Sözlüğü

1. Bartholin Bezi: Vajinal kayganlığı sağlayan bez

2. Bartholin Kisti: Bez kanalının tıkanmasıyla oluşan sıvı dolu yapı

3. Bartholin Apsesi: Kistin iltihaplanmış hali

4. Disparoni: Cinsel ilişki sırasında ağrı

5. Marsupializasyon: Kist duvarının cerrahi olarak açılması

6. Drenaj: Kistin içeriğinin boşaltılması

7. Vajinal Şişlik: Kistin sık görülen belirtisi

8. Sitz Banyosu: Oturma banyosu, evde uygulanan tedavi

9. Biyopsi: Kanser şüphesi olan dokunun alınarak incelenmesi

10. Eksizyon: Bez veya kistin tamamen çıkarılması