URL başarıyla kopyalandı!

https://webratik.com/

Avdeti ne demek? Avdeti kelimesinin anlamı nedir?

Avdeti ne demek? Avdeti kelimesinin anlamı nedir?

"Avdetî" kelimesi, Osmanlı döneminde özellikle Selanik kökenli Yahudiler için kullanılan bir terimdir ve “dönme” anlamına gelir. Bu terim, İslam'a geçmiş gibi görünen ancak Yahudi kimliklerini koruyan bir grup için kullanılmıştır. Arapça kökenli bir kelime olan "avdetî" (ﻋﻮﺩﺗﻰ), Arapça "‘avdet" (dönüş) kelimesine nispet eki olan "-î"nin eklenmesiyle oluşmuştur. Dilimize Arapçadan geçen bu kelime, Osmanlı toplum yapısında önemli bir grup olan dönmelerin adlandırılmasında kullanılmıştır.

Avdetî Nedir?

Avdetî terimi, tarihsel olarak Yahudilikten İslam’a geçmiş gibi görünen ve Selanik kökenli bir topluluk için kullanılmıştır. Bu topluluğa mensup kişiler, dışarıdan Müslüman gibi görünseler de Yahudi ibadet, örf ve adetlerini gizli olarak sürdürmeye devam etmişlerdir. Bu durum, Osmanlı İmparatorluğu’nda farklı dini kimliklerin bir arada yaşaması sürecinde özel bir yere sahip olmuş, Avdetîler de bu yapının parçası olarak öne çıkmışlardır. Osmanlı toplumsal yapısında Avdetîlerin konumu, dönemin dini ve sosyal çeşitliliğini yansıtır niteliktedir.

Avdetîlerin Tarihsel Süreci ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Rolü

Selanik kökenli Avdetîler, Osmanlı İmparatorluğu döneminde özellikle din değiştiren bir topluluk olarak dikkat çekerler. Bu dönme topluluk, 17. yüzyılda sahte Mesih olarak bilinen ve dini bir hareket başlatan Sabatay Sevi’nin etrafında toplanmış ve Sevi’nin etkisiyle din değiştirmiştir. Bu değişim, Osmanlı’da İslam dışı dinlerin bir içe kapanma sürecine girmesine ve aynı zamanda devlet tarafından daha yakından gözlemlenmelerine yol açmıştır. Avdetîler, kimliklerini koruma konusunda büyük bir bağlılık göstermiş, ibadet ve geleneklerini nesilden nesile gizli bir şekilde aktarmaya özen göstermişlerdir.

Avdetîlerin Sosyal ve Dini Yapısı

Avdetîlerin dini ve sosyal yapıları, özgün bir toplumsal kimliğin oluşumuna katkı sağlamıştır. İçlerinde "Selanik Dönmeleri" olarak bilinen bu topluluk, İslam'a geçmiş gibi görünseler de dini pratiklerinde ve toplumsal ilişkilerinde kendi kimliklerini korumaya özen göstermişlerdir. Avdetîlerin İslam ile Yahudilik arasında özel bir yere sahip olmaları, onların sosyal yapılarının kapalı bir grup olarak devam etmesine neden olmuştur. Örneğin, evliliklerini genellikle kendi içlerinden biriyle yapmış, dini ritüellerini kapalı kapılar ardında icra etmişlerdir.

Örnek Cümleler

  1. Selanik kökenli Avdetî topluluğu, Osmanlı döneminde kendi dini ritüellerini gizlice sürdürmek zorunda kalmışlardır.
  2. Avdetî olarak bilinen bu grup, kimliklerini büyük bir titizlikle koruyarak ibadetlerini kendi aralarında gerçekleştirmiştir.


TDK’ye Göre Avdetî

Türk Dil Kurumu (TDK) “avdetî” kelimesini "dönme" olarak tanımlamıştır. Din bilimi açısından, Avdetîlerin dini geçmişlerine atıfta bulunularak kullanılan bu terim, İslam’a geçen ancak kendi dinine sıkı sıkıya bağlı kalan toplulukları tanımlar.

Avdetî Teriminin Diğer Dillerde Karşılıkları

  • İngilizce: Sabbatean (dönme topluluklar)
  • Fransızca: Sabbatéens (dönme anlamında, Sabatay Sevi’ye bağlı olanlar)
  • Arapça: عودتي
02.11.2024