Vulvar kanser nedir? Belirtileri, risk faktörleri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Vulvar kanser, kadın dış genital organlarında (vulvada) gelişen nadir ama ciddi bir malign tümördür. Özellikle ileri yaş kadınlarda görülme sıklığı artsa da, bazı türleri genç kadınlarda da ortaya çıkabilir. Erken tanı ve doğru tedavi ile tam iyileşme şansı mümkündür.

Vulvar Kanser Nedir?

Vulvar kanser, dış genital organları oluşturan yapıların (labia majora, labia minora, klitoris ve çevresi) hücrelerinde kontrolsüz hücre çoğalması ile ortaya çıkan habis tümördür. Kadın genital sistem kanserleri arasında en az rastlanan türlerden biridir ve tüm jinekolojik kanserlerin yaklaşık %4’ünü oluşturur.

Vulvar Kanser Türleri

Skuamöz Hücreli Karsinom (En yaygın tür)

• Vulvar kanser vakalarının yaklaşık %90’ını oluşturur

• Genellikle labia majora’da görülür

Melanom

• Vulvar melanom nadir görülür ancak agresiftir

• Klitoris çevresi ve labial bölgelerde gelişebilir

Bazal Hücreli Karsinom

• Daha yavaş büyür, genellikle iyi sınırlıdır

Adenokarsinom

• Bartholin bezinden kaynaklanabilir

Vulvar Kanser Belirtileri Nelerdir?

Kanserin erken döneminde çoğu hasta belirti vermez. Ancak ilerledikçe aşağıdaki semptomlar görülebilir:

• Vulvada kaşıntı (özellikle geçmeyen)

• Vulvada şişlik veya nodül

• Ciltte renk değişikliği (kırmızı, beyaz veya koyu lekeler)

• Cilt yüzeyinde siğil benzeri yapılar

• Vulvada ağrı veya hassasiyet

• Cinsel ilişki sırasında ağrı

• Vulvadan gelen kötü kokulu akıntı

• Kanama (özellikle cinsel ilişki sonrası)

Vulvar Kanser Nedenleri ve Risk Faktörleri

HPV Enfeksiyonu

• İnsan papilloma virüsü (özellikle HPV-16) ile enfekte olanlarda risk artar

Yaş

• Genellikle 65 yaş üstü kadınlarda daha sık görülür

Sigara Kullanımı

• Bağışıklık sistemi baskılanır, HPV enfeksiyonu daha kolay ilerler

Vulvar İntraepitelyal Neoplazi (VIN)

• Kanser öncesi lezyonlar, özellikle uzun süre varlığını korursa

Bağışıklık Sistemi Zayıflığı

• HIV taşıyıcılığı veya organ nakli sonrası bağışıklık baskılanması

Liken Sklerozus

• Vulvar ciltte kronik inflamasyon ve atrofi ile seyreden hastalık

Vulvar Kanser Tanısı Nasıl Konur?

Tanı çoğunlukla klinik muayene ve biyopsi ile konur:

• Jinekolojik muayene: Gözle görülür lezyon, siğil, ülser veya renk değişimi değerlendirilir

• Biyopsi: Kesin tanı için şarttır

• HPV DNA testi: Varsa, altta yatan virüs varlığı araştırılır

• Görüntüleme: (Ultrason, MR, PET-CT) yayılım durumu için kullanılır

Vulvar Kanser Tedavi Yöntemleri

Tedavi, tümörün evresine, büyüklüğüne ve hastanın genel durumuna göre değişir.

Cerrahi Müdahale

• En yaygın ve etkili tedavi şeklidir

• Lokal eksizyon: Küçük tümörlerde

• Radikal vulvektomi: Geniş yayılım varsa tüm vulvanın alınması gerekebilir

• Lenf nodu diseksiyonu: Kasık lenf düğümlerine yayılım varsa

Radyoterapi

• Cerrahi öncesi tümörü küçültmek veya cerrahi sonrası nüksü önlemek için

Kemoterapi

• Özellikle ileri evre hastalarda radyoterapi ile kombine olarak kullanılır

İmmünoterapi / Hedefe Yönelik Tedaviler

• Deneysel aşamada olmakla birlikte, bazı tip melanomlarda etkili olabilir

Vulvar Kanserin Evreleri

• Evre 1: Tümör sadece vulva ile sınırlı

• Evre 2: Vajina, üretra veya anüse yayılım var

• Evre 3: Kasık lenf nodlarına yayılım

• Evre 4: Uzak organlara metastaz

Vulvar Kanserden Korunma Yolları

• HPV aşısı yaptırmak (özellikle genç yaşta)

• Cinsel hijyen ve kondom kullanımı

• Düzenli jinekolojik muayeneler

• Sigara kullanımını bırakmak

• Liken sklerozus gibi cilt hastalıklarını takip etmek

Vulvar Kanser Sözlüğü

1. Vulva: Kadın dış genital organlarının tamamı

2. VIN: Vulvar intraepitelyal neoplazi

3. HPV: İnsan papilloma virüsü

4. Biyopsi: Tanı için doku örneği alma işlemi

5. Radikal Vulvektomi: Vulvanın tamamının cerrahi olarak çıkarılması

6. Lenfadenektomi: Lenf bezlerinin çıkarılması

7. Liken Sklerozus: Vulvada kaşıntı ve atrofiye neden olan kronik cilt hastalığı

8. Metastaz: Kanserin başka organlara yayılması

9. PET-CT: Kanser yayılımını saptamak için gelişmiş görüntüleme

10. Karsinom: Malign, yani kötü huylu tümör tipi