Steroid ilaç ne demek?

Steroid ilaçlar, insan vücudunda doğal olarak üretilen steroid hormonlarının sentetik veya doğal türevleridir. Bu ilaçlar, birçok farklı tıbbi durumda iltihabı azaltmak, bağışıklık sistemini baskılamak veya belirli hormonal dengesizlikleri düzeltmek amacıyla kullanılır. Steroid terimi, vücutta farklı etkileri olan iki ana steroid türünü kapsar:

• Kortikosteroidler: Bu tür steroidler, özellikle iltihapla mücadele etmek ve bağışıklık sistemini kontrol etmek için kullanılır. Doğal olarak böbrek üstü bezlerinde üretilen kortizol hormonuna benzer yapıda oldukları için, anti-enflamatuvar ve bağışıklık düzenleyici etkileri vardır.

• Anabolik Steroidler: Kas yapımını artırmak ve erkeklik hormonlarının etkisini taklit etmek amacıyla kullanılan bu steroidler, özellikle sporcular ve vücut geliştirme alanında bilinir. Ancak tıbbi olarak hormon eksikliklerinde de reçete edilebilir.

Steroid İlaçlar Hangi Hastalıklar İçin Kullanılır?

• Kortikosteroidler:
  Astım, alerjik reaksiyonlar, romatoid artrit, lupus, inflamatuvar bağırsak hastalıkları (örneğin Crohn hastalığı, ülseratif kolit), multiple skleroz gibi otoimmün hastalıklar ve çeşitli cilt hastalıklarında iltihabı kontrol altına almak için kullanılır. Ayrıca organ naklinden sonra vücudun reddetme tepkisini önlemek amacıyla da reçete edilebilir.

• Anabolik Steroidler:
  Anemi, büyüme hormonu eksikliği ve kas erimesi ile seyreden hastalıklarda (örneğin HIV/AIDS gibi) tıbbi olarak kullanılabilir.

Steroid İlaçlar Kimler İçin Uygundur?

Kortikosteroidler doktorun önerisiyle genellikle iltihabi hastalıklara sahip bireylerde güvenle kullanılabilir. Ancak:

• Anabolik steroidler genellikle hormonal eksiklik yaşayan bireyler için uygundur ve yalnızca doktor reçetesiyle kullanılmalıdır.

Steroid İlaçları Kimler Kullanamaz?

• Aktif enfeksiyonu olan kişiler (örneğin mantar, bakteri veya viral enfeksiyonlar)
• Hamile veya emziren kadınlar (duruma bağlı olarak doktor değerlendirmesi gerekir)
• Kontrolsüz şeker hastalığı olan bireyler (özellikle kortikosteroidler kan şekerini yükseltebilir)
• Psikiyatrik bozuklukları olan kişiler (bazı steroidler ruhsal durumu etkileyebilir)

Steroid İlaçlar Nasıl Kullanılır?

Steroid ilaçlar genellikle tablet, enjeksiyon, krem veya burun/akciğer spreyleri gibi çeşitli formlarda uygulanır. Kullanım süresi ve dozu, ilacın türüne, hastalığa ve hastanın genel durumuna göre değişir. Doktorun talimatlarına mutlaka uyulmalıdır.

Steroid İlaçlar Ne Zaman Kullanılmalıdır?

Steroid ilaçların kullanımı, iltihaplanmanın akut olduğu dönemlerde veya hormonal eksikliğin saptandığı durumlarda başlatılır. Anabolik steroidler ise kas kaybı gibi belirgin ihtiyaç durumlarında tercih edilir.

Steroid İlaçların Yan Etkileri Nelerdir?

Uzun süreli steroid kullanımı bazı yan etkilere yol açabilir:

• Bağışıklık sisteminin zayıflaması
• Osteoporoz (kemik erimesi)
• Ciltte incelme ve morluk
• Yüksek kan şekeri ve diyabet riski
• Kan basıncında artış
• Kas güçsüzlüğü
• Anabolik steroidlerde hormonal dengesizlik, akne, saç dökülmesi ve karaciğer hasarı

Steroid İçeren Muadil İlaçlar Hangileridir?

Kortikosteroid içeren muadil ilaçlar arasında Prednol, Dexamethasone ve Flixotide bulunur. Anabolik steroidlerde ise Deca-Durabolin ve Testosteron türevleri sıkça reçete edilir.

Doktor Uyarısı

Steroid ilaçlar yalnızca bir doktorun önerisiyle ve reçetesiyle kullanılmalıdır. Kendi başınıza steroid kullanmak ciddi yan etkilere ve geri dönülmesi zor sağlık sorunlarına yol açabilir. Steroid kullanımı sırasında düzenli doktor kontrolü şarttır.