Selefi ne demek? Selefi kelimesinin anlamı nedir?
"Selefî" kelimesi, Arapça "selef" kelimesinden türetilmiş olup, "önceki nesiller" anlamını taşır. İslam düşüncesinde "selef", Hz. Muhammed’in ve onun ilk üç nesilden oluşan takipçilerinin oluşturduğu nesli ifade eder. "Selefî" ise bu neslin görüşlerine ve yaşayış biçimine bağlı kalan ve onların dini anlayışını örnek almayı amaçlayan kişilere veya bu anlayışı benimseyen gruplara verilen isimdir. Selefîlik, İslam'ın ilk döneminde uygulanan dini anlayışa sıkı sıkıya bağlı kalmayı savunan bir düşünce akımı olarak tanımlanır.
Selefîliğin Tarihçesi ve Gelişimi
Selefîlik, İslam tarihinde özellikle 8. yüzyıldan itibaren Hanbelî mezhebi çerçevesinde etkili olmuştur. Selefîlik, İmam Ahmed bin Hanbel ve takipçileri tarafından savunulan, dini metinlere sıkı bağlılığı ve kelami (teolojik) tartışmalardan uzak durmayı ön planda tutan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, dini yorumların ve ibadetlerin, ilk nesil Müslümanların uygulamalarına uygun bir şekilde yapılmasını vurgular.
Selefîliğin Temel İlkeleri
Selefîlik, İslam'ı anlamada bir dizi temel ilkeye dayanır:
- Kur'an ve Sünnet'e Sıkı Bağlılık: Selefîlik, dini anlayışın yalnızca Kur'an ve Peygamber'in sünnetine dayandırılması gerektiğini savunur.
- Bid'at ve Hurafelerden Kaçınma: Selefîlik, İslam’a sonradan eklenen her türlü uygulamayı bid’at (yenilik) olarak kabul eder ve bunları reddeder.
- Taklitten Uzak Durma: Selefî anlayış, mezheplerin körü körüne taklit edilmesine karşı çıkar ve bireylerin doğrudan dini metinlere yönelmesini teşvik eder.
- Tevhid İlkesi: Selefîlik, Allah’ın birliği inancını (tevhid) temel alır ve bu inancı zedeleyebilecek her türlü uygulama ve inançtan uzak durur.
Selefîlik ve Diğer İslam Mezhepleri ile Farklar
Selefîlik, özellikle Sünni İslam çerçevesinde Hanbelî mezhebi ile örtüşse de, kendi başına bağımsız bir düşünce ekolü olarak görülür. Hanefî, Malikî ve Şafiî gibi diğer mezhepler, dini yoruma ve içtihada daha fazla önem verirken, Selefîlik daha katı bir şekilde ilk dönem İslam’a dönüşü savunur.
Günümüzde Selefîlik
Günümüzde Selefîlik, farklı yorum ve uygulamalarla İslam dünyasında çeşitli gruplar tarafından benimsenmiştir. Suudi Arabistan, Selefî düşüncenin en yaygın olduğu ülkelerden biridir. Selefî düşünce günümüzde farklı coğrafyalarda çeşitli isimlerle anılmakta ve değişik gruplar tarafından farklı şekillerde yorumlanmaktadır.
Selefîliğin Kadın Formu: Selefiyye
"Selefiyye" terimi ise "selefî" kelimesinin kadın formudur ve özellikle tamlamalarda kullanılır. Örneğin, “Ârâ-yı selefiyye” tamlaması, "Selefî görüşler" anlamına gelir ve ilk dönem Müslüman nesillerin veya Selefîlerin dini görüşlerini ifade eder.