Menoraji nedir? Aşırı adet kanamasının nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Menoraji, kadınların adet döngüsünde görülen en yaygın bozukluklardan biridir ve tanım olarak “aşırı ve/veya uzun süren adet kanamaları” anlamına gelir. Bu durum hem fiziksel sağlığı hem de sosyal ve psikolojik yaşamı olumsuz etkiler. Genellikle normal bir adet döneminde 4–5 gün süren ve yaklaşık 30–40 ml kan kaybı varken, menoraji durumunda bu miktar 80 ml'nin üzerine çıkar ve süre 7 günü aşabilir.
Menoraji Nedir?
Menoraji, tıbbi olarak aşırı miktarda ve/veya uzun süren adet kanaması anlamına gelir. Menoraji, anormal uterin kanama (AUK) spektrumunun en yaygın formudur. Kanamanın günlük yaşamı etkileyecek düzeyde olması, sık ped değiştirme ihtiyacı ve kansızlık bulgularıyla birlikte seyreder.
Menoraji Belirtileri Nelerdir?
-
7 günden uzun süren adet dönemi
-
Saatte birden fazla ped değiştirme ihtiyacı
-
Pıhtılı adet kanamaları
-
Gece uykudan uyandıran kanamalar
-
Günlük yaşamı aksatan yorgunluk ve halsizlik
-
Demir eksikliğine bağlı baş dönmesi, solukluk
-
Alt karın bölgesinde baskı hissi
Menoraji Neden Olur?
Hormonal Dengesizlikler
-
Östrojen ve progesteron dengesizliği endometriyumun kontrolsüz büyümesine neden olur
Miyomlar
-
Rahim içinde veya çevresinde gelişen iyi huylu tümörler
Adenomyozis
-
Endometriumun rahim kasına doğru büyümesi
Polipler
-
Endometrium ya da servikste gelişen iyi huylu yapılar
Kanama Bozuklukları
-
Von Willebrand hastalığı gibi pıhtılaşma sorunları
Rahim İçi Araçlar (RİA)
-
Özellikle bakırlı spiraller kanama miktarını artırabilir
Tiroid Bozuklukları
-
Hipotiroidi menorajiye neden olabilir
Kanser ve Prekanseröz Lezyonlar
-
Endometrium kanseri, serviks kanseri veya hiperplaziler
Menoraji Tanı Yöntemleri
-
Ayrıntılı tıbbi öykü ve jinekolojik muayene
-
Tam kan sayımı (CBC): Anemi değerlendirmesi için
-
Hormon testleri: TSH, prolaktin, FSH, LH
-
Transvajinal ultrasonografi: Rahim ve yumurtalıkların değerlendirilmesi
-
Endometrial biyopsi: Endometrial hiperplazi veya kanser dışlanması için
-
Histeroskopi: Rahim içinin doğrudan gözlenmesi
Menoraji Tedavi Yöntemleri
Medikal (İlaçla) Tedavi
-
Demir takviyesi: Anemiye karşı
-
NSAİİ (ibuprofen, naproksen): Hem ağrıyı hem kanamayı azaltır
-
Doğum kontrol hapları: Hormon dengesi sağlar, kanamayı düzenler
-
Levonorgestrel salınımlı RİA (Mirena): Adet kanamasını belirgin şekilde azaltır
-
Traneksamik asit: Kanamanın yoğun olduğu günlerde kullanılır
-
GnRH agonistleri: Geçici olarak adet görmeyi durdurarak rahim iç zarını inceltir
Cerrahi Yöntemler
-
Endometrial ablasyon: Rahim iç yüzeyinin yakılarak veya dondurularak tahrip edilmesi
-
Myomektomi: Miyomların çıkarılması
-
Histeroskopik polipektomi: Poliplerin alınması
-
Histerektomi: Rahmin tamamen alınması (tedavide son çare)
Menoraji ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Menoraji doğurganlığı etkiler mi?
Evet, altta yatan neden kısırlıkla ilişkili olabilir. Özellikle polip, miyom veya hormonal dengesizlik varsa tedavi edilmelidir.
Menoraji menopoza girince geçer mi?
Evet. Menopozla birlikte adet kanaması sona ereceğinden menoraji de ortadan kalkar.
Menoraji psikolojik sorunlara neden olabilir mi?
Evet. Uzun süren yoğun kanamalar sosyal izolasyona, özgüven kaybına ve depresyona neden olabilir.
Adetim çok yoğun ama normal sürede bitiyor. Yine de menoraji olabilir mi?
Evet. Kan miktarı önemli bir belirleyicidir. Her zaman süreye bakılmaz.
Menoraji Sözlüğü
-
Menoraji: Aşırı adet kanaması
-
Endometrial Ablasyon: Rahim iç yüzeyinin tahrip edilmesi
-
Polip: Rahim iç duvarından çıkan iyi huylu yapı
-
Miyom: Rahimde görülen iyi huylu tümörler
-
Traneksamik Asit: Kan durdurucu ilaç
-
GnRH Agonisti: Hormon baskılayıcı tedavi
-
TSH: Tiroid fonksiyon testi
-
FSH/LH: Kadınlık hormonlarını kontrol eden hipofiz hormonları
-
Histerektomi: Rahmin tamamen alınması
-
Endometrial Hiperplazi: Rahim iç zarının anormal kalınlaşması
Menoraji Konu Testi
1. Menoraji nedir?
A) Seyrek adet görme
B) Aşırı adet kanaması
C) Ara kanama
D) Menopoz sonrası kanama
Cevap: B
2. Normal bir adet döneminde ortalama kan kaybı ne kadardır?
A) 10 ml
B) 30–40 ml
C) 80–100 ml
D) 150 ml
Cevap: B
3. Menorajide kan kaybı hangi seviyeyi aşar?
A) 20 ml
B) 40 ml
C) 60 ml
D) 80 ml
Cevap: D
4. Menorajinin en yaygın belirtisi nedir?
A) Kusma
B) Şiddetli karın ağrısı
C) Uzun süren ve yoğun adet
D) Koku
Cevap: C
5. Aşağıdakilerden hangisi menoraji nedeni değildir?
A) Miyom
B) Polip
C) Astım
D) Adenomyozis
Cevap: C
6. Menorajide en sık görülen hematolojik komplikasyon nedir?
A) Hemofili
B) Anemi
C) Lösemi
D) Hematokrit artışı
Cevap: B
7. Hangi hormon bozukluğu menorajiye neden olabilir?
A) TSH
B) Adrenalin
C) İnsülin
D) Prolaktin
Cevap: A
8. Aşağıdaki tedavilerden hangisi kanama kontrolüne yardımcı olur?
A) Antibiyotik
B) Antidepresan
C) NSAİİ
D) Antiasit
Cevap: C
9. Menoraji tanısında kullanılan görüntüleme yöntemi hangisidir?
A) BT
B) Transvajinal ultrason
C) Akciğer grafisi
D) EEG
Cevap: B
10. Demir eksikliği hangi testle tespit edilir?
A) TSH
B) Ferritin
C) HCG
D) AMH
Cevap: B
11. Menoraji en çok hangi yaş grubunda görülür?
A) 0–10
B) 15–45
C) 60 ve üzeri
D) Erkeklerde
Cevap: B
12. Rahim iç yüzeyinin yakılarak tahrip edilmesine ne denir?
A) Histerektomi
B) Ablasyon
C) Biyopsi
D) Koagulasyon
Cevap: B
13. Menoraji tedavisinde kullanılan RİA hangisidir?
A) Copper T
B) Nova T
C) Mirena
D) Paragard
Cevap: C
14. Histerektomi ne zaman düşünülür?
A) İlk adet döneminde
B) Hafif ağrılarda
C) Diğer tedavilerin başarısız olduğu durumlarda
D) Gebelikte
Cevap: C
15. Hangi ilaç menoraji tedavisinde kullanılmaz?
A) Traneksamik asit
B) NSAİİ
C) Doğum kontrol hapı
D) İnsülin
Cevap: D
16. Aneminin en belirgin belirtisi nedir?
A) Kaşıntı
B) Halsizlik
C) Cilt döküntüsü
D) Yüksek tansiyon
Cevap: B
17. Menoraji psikolojik sorunlara neden olabilir mi?
A) Hayır
B) Evet
Cevap: B
18. Adet kanaması 10 gün sürüyorsa bu nedir?
A) Normal
B) Menoraji
C) Amenore
D) Ovülasyon
Cevap: B
19. Rahim içinde polip hangi tanı yöntemiyle tespit edilir?
A) EEG
B) Histeroskopi
C) EKG
D) EMG
Cevap: B
20. Hangi durum menorajiyi artırabilir?
A) Düzenli egzersiz
B) Sigara bırakmak
C) Bakırlı spiral
D) Lifli beslenme
Cevap: C