Konular
- Alışveriş
- Astronomi
- Atasözü
- Bebek
- Bilim
- Bitki
- Biyoloji
- Böcekler
- Bulmaca Sözlüğü
- Burçlar
- Çiçek
- Coğrafya
- Devlet
- Deyim
- Dinler
- Doğa
- Edebiyat
- Eğitim
- Ekonomi
- Elementler
- Enerji
- Fal
- Felsefe
- Finans
- Fizik
- Fobi
- Genel Kültür
- Gıda
- Grafik Tasarım
- Hayvanlar
- Hukuk
- İlaçlar
- İngilizce - Türkçe
- İş Hayatı
- İsimler
- İslam
- Jeoloji
- Kadın
- Kalp
- Kaynak Siteler
- Kelime
- Kimya
- Kişiler
- Magazin
- Matematik
- Meslekler
- Mimari
- Moda
- Müzik
- Osmanlı
- Osmanlı Türkçesi
- Pratik Yaşam
- Psikoloji
- Renkler
- Rüya Tabirleri
- Sağlık
- Sanat
- Sanayi
- SEO
- Siyaset
- Sosyal Medya
- Spor
- Tarih
- Tarım
- Teknoloji
- Test
- Tıp
- Turizm
- Uzay
- Vitamin
- Web Tasarım
- Yapay Zeka
- Yapay Zeka
- Yaşam
- Yazılım
- Yemek Tarifi
Kertik ne demek? Kertik kelimesinin anlamları nelerdir?

Kertik: Çentik, Küçük Girinti ve Halk Arasında Kullanımı
"Kertik" kelimesi, genellikle bir yüzey üzerinde açılmış veya doğal olarak oluşmuş küçük girinti ya da çentik anlamında kullanılan Türkçe kökenli bir isimdir. Bu anlamda "çentik" veya "çentilmiş" sıfatıyla ilişkilidir. Türk Dil Kurumu’nda tanımlandığı üzere, marangozluk ve dülgerlik gibi zanaatlarda da önemli bir işlevi bulunan kertik, farklı bölgelerde ve halk arasında çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır. Bu yazıda kertik kelimesinin anlamlarını, halk ağzındaki kullanımlarını, TDK tanımını ve mecazi anlamlarını ele alacağız.
Kertik Kelimesinin Anlamları
1. Çentik, Küçük Girinti veya Oyuk
Kertik kelimesi, en yaygın anlamıyla bir yüzeyde açılan veya doğal olarak bulunan küçük girinti veya oyuk anlamına gelir. Bu çentik veya oyuk, marangozluk gibi el işlerinde parçaları birleştirmek veya sabitlemek amacıyla yapılır.
Örnek Cümle:
- "Marangoz, tahtaya ince kertikler açarak parçaları birleştirdi."
2. Çentilmiş, Kertilmiş
Kertik kelimesi sıfat olarak kullanıldığında, üzerinde çentik veya girinti bulunan nesneleri ifade eder. Özellikle ahşap işçiliğinde kertik kelimesi, çentiklenmiş veya oyulmuş yüzeyleri tanımlamak için sıkça kullanılır.
Örnek Cümle:
- "Bu kertik tahta, eski ahşap işçiliğinin güzel bir örneği."
3. Kertik Kertik veya Kertik Kürtük
Bu deyimler, girintili çıkıntılı veya tırtıklı bir yüzeyi tanımlamak için kullanılır. Özellikle düzensiz ya da dalgalı yüzeylerde kertik kertik ifadesi tercih edilir.
Örnek Cümle:
- "Taşın yüzeyi kertik kürtük olduğu için oldukça pürüzlüydü."
Halk Ağzında Kertik Kelimesinin Farklı Anlamları
Kertik kelimesi, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde halk arasında farklı anlamlarda da kullanılmaktadır. Bu kullanım çeşitliliği, kelimenin halk dilindeki zenginliğini gösterir:
- Küçük Sabun Parçası: Dinar (Afyon) ve Niğde gibi bölgelerde "kertik," küçük sabun parçası anlamında kullanılır.
- Hallaç Tokmağı: Bolu’da "kertik," yün dövmek için kullanılan hallaç tokmağı anlamında kullanılır.
- Burnu Küçük Olan İnsan veya Hayvan: Acıpayam (Denizli) bölgesinde, "kertik," burnu küçük olan insan veya hayvanları tanımlamak için kullanılır.
- Ufaklık: Mudanya (Bursa) yöresinde "kertik," ufak tefek veya küçük şeyleri ifade etmek için kullanılır.
- Çetele: Emirdağ (Afyon) bölgesinde "kertik," çetele yani sayma ve hesap tutma aracı olarak kullanılır.
- Çukur: Elazığ’ın Keban, Baskil ve Ağın yörelerinde "kertik," çukur anlamında kullanılır.
Kertik Kelimesinin TDK Tanımı
Türk Dil Kurumu (TDK), kertik kelimesini şu anlamlarda tanımlamaktadır:
- Bir şeyin üzerinde açılan veya doğal olarak bulunan küçük girinti şeklindeki oyuk, çentik.
- Çentik veya çentilmiş olan.
TDK’ya göre, "kertik kertik" veya "kertik kürtük" ifadeleri, girintili çıkıntılı, tırtıklı yüzeyleri ifade etmek için kullanılır.
Marangozluk ve Zanaatte Kertik Kullanımı: Kertiğine Koymak
Marangozlukta "kertiğine koymak" ifadesi, bir ağacın dil gibi çıkıntılı yapılmış kısmını diğer parçadaki girmesi gereken oyuk kısma yerleştirmek anlamına gelir. Bu ifade, marangozluk ve dülgerlik işlerinde parçaların uyumlu bir şekilde birleştirilmesi için kullanılan bir tekniktir.
Örnek Cümle:
- "Marangoz, tahtaları birleştirmek için kertiğine koydu."
Kertik Kelimesinin Diğer Dillere Çevirisi
- İngilizce: Notch, groove
- Fransızca: Encoche, rainure
- Almanca: Kerbe, Rille
- İspanyolca: Muesca, ranura
- Arapça: شق (shaqq)
- Rusça: Вырез (vyrez)
- İtalyanca: Tacca, scanalatura
- Çince: 缺口 (quēkǒu)
Kertik, temel anlamıyla "çentik" veya "girinti" olarak tanımlanan ve özellikle marangozluk gibi zanaatlarda sıkça kullanılan bir terimdir. Türkiye'nin farklı bölgelerinde halk arasında değişik anlamlarda kullanılması, kertik kelimesinin zengin bir kültürel altyapıya sahip olduğunu gösterir. TDK tarafından "çentik" anlamında tanımlanan kertik, aynı zamanda ufak sabun parçasından hallaç tokmağına, çukurdan burnu küçük olan kişilere kadar çeşitli anlamlarda kullanılabilen bir kelimedir.
Edebiyatta ve günlük konuşmada çeşitli anlamlar taşıyan kertik, Türkçedeki anlam çeşitliliği ve halk arasında kazanmış olduğu farklı anlamlarla dikkat çeken bir kelimedir.
Popüler Bilgiler
- Messi ile Ronaldo arasındaki fark nedir?
- Rüyada Dubai çikolatası yemek ne anlama gelir?
- Ebo olarak bilinen İbrahim Tilaver kimdir?
- Türkçede kullanılan kısaltmalar ve açılımları nelerdir?
- Bacmirpi merhem nedir ve ne için kullanılır? Yan etkileri nelerdir?
- ChatGPT nedir? ChatGPT hakkında tüm merak edilenler?
- Apranax Fort 550 mg nedir ve ne için kullanılır? Yan etkileri nelerdir?
- CALİRA tablet nedir ve ne için kullanılır? Yan etkileri nelerdir?
- Sik ne demek? Sik kelimesinin anlamı ve kökeni nedir?
- CROXILEX-BID 1000 mg nedir ve ne için kullanılır?
- Rapçi UZ4Y kimdir?
- Türkçede büyük harflerin kullanıldığı yerler ve yazım kuralları nelerdir?