URL başarıyla kopyalandı!

https://webratik.com/

Aktif bağışıklık nedir? Aktif bağışıklık nasıl gelişir?

Aktif bağışıklık nedir? Aktif bağışıklık nasıl gelişir?

Aktif bağışıklık, vücudun hastalık yapıcı mikroorganizmalara karşı antikor üretme yeteneği kazanmasıyla oluşan bağışıklık türüdür. Bu bağışıklık türünde vücut, patojen adı verilen hastalık yapıcı etkenlerle karşılaştığında kendi savunma hücrelerini harekete geçirir ve bu etkenlere özel antikorlar üretir. Böylece, vücut aynı mikroorganizma ile tekrar karşılaştığında bu antikorlar hızlı bir şekilde harekete geçerek hastalığın önlenmesine yardımcı olur.

Aktif Bağışıklık Nasıl Gelişir?

Aktif bağışıklık, iki ana yolla gelişir:

  1. Doğal Aktif Bağışıklık: Vücut, hastalığı oluşturan patojenle doğal yollarla, yani enfeksiyon yoluyla karşılaştığında antikor üretmeye başlar. Örneğin, bir kişi grip geçirdiğinde vücut grip virüsüne karşı özel antikorlar üretir ve bu antikorlar sayesinde kişi tekrar aynı tür grip virüsü ile karşılaştığında hastalığa karşı daha dirençli olur.

  2. Yapay Aktif Bağışıklık (Aşılama Yoluyla): Vücut, hastalığı oluşturan patojeni içerdiği antijenler aracılığıyla tanıtan bir aşı ile karşılaştığında bağışıklık geliştirir. Bu durumda, aşı vücuda hastalık yapıcı patojeni zayıflatılmış veya öldürülmüş bir formda tanıtarak bağışıklık sistemini harekete geçirir. Böylece, vücut, hastalığa neden olmadan patojeni tanıyan ve yok eden antikorlar üretir. Örneğin, kızamık, kabakulak ve difteri gibi hastalıklara karşı geliştirilen aşılar bu yolla bağışıklık kazandırır.

Aktif Bağışıklığın Özellikleri

Aktif bağışıklığın önemli özellikleri şunlardır:

  • Uzun Süreli Koruma Sağlar: Vücut, patojeni tanıyan bellek hücreleri (T ve B lenfositleri) oluşturduğu için aynı patojenle tekrar karşılaşıldığında hızlı bir yanıt sağlar. Bu da uzun süreli ve kalıcı bir koruma sağlar.

  • Antikor Üretimi: Aktif bağışıklıkta vücut kendi antikorlarını üretir, bu da bağışıklık sisteminin gelecekteki patojenlere karşı daha hazırlıklı olmasını sağlar.

  • Bağışıklık Hafızası: Aktif bağışıklık, bellek hücreleri aracılığıyla bağışıklık sisteminin patojeni hatırlamasını sağlar. Bu hafıza, tekrar karşılaşıldığında patojeni hızlı bir şekilde tanıyıp etkisiz hale getirir.


Aktif Bağışıklık ve Pasif Bağışıklık Arasındaki Farklar

Aktif bağışıklık ile pasif bağışıklık arasında bazı temel farklar vardır:

Özellik Aktif Bağışıklık Pasif Bağışıklık
Antikor Üretimi Vücut kendi antikorlarını üretir. Dışarıdan hazır antikor alınır.
Koruma Süresi Uzun süreli veya kalıcı koruma sağlar. Genellikle kısa süreli koruma sağlar.
Bağışıklık Hafızası Bağışıklık hafızası oluşturur. Bağışıklık hafızası oluşturmaz.
Oluşma Süreci Patojenle karşılaştığında zamanla oluşur. Hızlı koruma sağlar ancak geçicidir.

Aktif Bağışıklığın Sağladığı Faydalar

Aktif bağışıklık, bireysel sağlığın yanı sıra toplum sağlığı açısından da büyük faydalar sağlar:

  1. Uzun Süreli Koruma: Özellikle hastalıklara karşı kalıcı bağışıklık sağlar, bu da sık enfeksiyon riskini azaltır.
  2. Toplum Bağışıklığına Katkı: Aşılama ile kazanılan aktif bağışıklık, toplumsal bağışıklık seviyesini yükselterek hastalıkların yayılmasını önler.
  3. Hastalıkların Kontrol Altına Alınması: Birçok bulaşıcı hastalık aşılarla kontrol altına alınır, bu da salgınların ve ağır hastalık tablolarının önüne geçilmesini sağlar.


Aktif Bağışıklık Sözlüğü

Antikor: Bağışıklık sistemi tarafından üretilen ve patojenlerle savaşan proteinler.

Antijen: Vücuda girdiğinde bağışıklık sistemini uyaran ve antikor üretimini tetikleyen maddeler.

Patojen: Hastalığa neden olan mikroorganizmalar, virüsler veya bakteriler.

Bellek Hücreleri: Bağışıklık sisteminin belirli patojenleri hatırlamasını sağlayan hücreler.

Aşı: Zayıflatılmış veya inaktif hale getirilmiş patojenlerin vücuda verilmesi yoluyla bağışıklık kazandıran madde.

Doğal Aktif Bağışıklık: Hastalığın kendisi yoluyla kazanılan bağışıklık.

Yapay Aktif Bağışıklık: Aşı yoluyla kazanılan bağışıklık.

Bağışıklık Hafızası: Bağışıklık sisteminin geçmişte karşılaştığı patojenleri hatırlama yeteneği.

B Lenfositleri: Antikor üreten bağışıklık hücreleri.

Enfeksiyon: Vücudun patojenler tarafından istila edilmesi durumu.

Aktif bağışıklık, modern tıbbın sunduğu en güçlü savunma mekanizmalarından biridir. Hastalıklara karşı doğal veya yapay yollarla kazanılan bu bağışıklık, bireylerin ve toplumların sağlığını korumada temel bir rol oynar.

25.10.2024