Acizlik ne demek? Acizlik kelimesinin anlamı nedir?

Âcizlik, Türkçede bir kişinin ya da durumun güçsüzlüğünü, beceriksizliğini ya da yetersizliğini ifade eden bir isimdir. Bu kavram, fiziksel veya zihinsel yetersizlikten, duygusal ya da sosyal zorluklara kadar geniş bir yelpazede kullanılabilir. Ayrıca, tarihsel ve edebi metinlerde de çaresizlik ve yetersizlik duygularını anlatmak için sıkça tercih edilmiştir.

Âcizlik Kelimesinin Anlamı

1. Güçsüzlük

Âcizlik, bir kişinin fiziksel ya da zihinsel olarak bir işi yapamama durumunu ifade eder. Bu anlamda, insanın doğası gereği sınırlı gücünü ve yetersizliğini vurgular.

Örnek: "Memleketin selameti nazarıdikkate alınırsa bu güruha karşı âcizlik gösterilmeseydi..." (Mehmed Salâhî)

2. Beceriksizlik

Beceriksizlik anlamında âcizlik, bir kişinin yetenek ya da tecrübe eksikliği nedeniyle bir işi gerektiği gibi yapamama halini ifade eder. Genellikle bir eleştiri ya da olumsuz bir durum olarak dile getirilir.

Örnek: "Haberleri vermekte ve olayları duyurmakta âcizlik gösterdiler." (Remzi Çavuş)

3. Zavallılık ve Çaresizlik

Mecazi anlamda, bir kişinin durumu ya da karakteri nedeniyle savunmasız ve çaresiz bir pozisyonda bulunmasıdır.

Örnek: "Âcizlik, onun hayatındaki her kararı etkiliyordu."

Âcizlik Kelimesinin Günlük Hayattaki Kullanımı

Âcizlik, hem olumsuz durumları ifade etmek hem de insanın doğasına dair bir tevazu vurgulamak amacıyla günlük hayatta kullanılabilir. Kimi zaman bir kişinin yetersizliklerini eleştirmek için, kimi zaman da hayatın karmaşıklığı karşısındaki çaresizliği belirtmek için tercih edilir.

Örnek cümleler:

• "Bu işi bitirememekteki âcizliğim beni çok üzüyor."
• "Onun âcizliği, yaşanan sorunların çözümünü daha da zorlaştırdı."

Edebiyatta Âcizlik

Edebiyat metinlerinde âcizlik, insanın kader, doğa ya da toplum karşısındaki yetersizliğini ifade etmek için sıkça kullanılan bir kavramdır. Özellikle divan şiirlerinde ve modern Türk edebiyatında insanın sınırlı gücü ve çaresizliği sıkça işlenmiştir.

Örnek: "Âcizlik içinde yazılan bu satırlar, yalnızlığımı anlatmaktan çok uzakta."

TDK'ye Göre Âcizlik

Türk Dil Kurumu'na göre âcizlik şu anlamlara gelir:

• Güçsüzlük
• Beceriksizlik

Bu tanımlar, kelimenin hem fiziksel hem de mecazi anlamdaki kullanımını açıkça ifade eder.

Âcizlik, insanın güçsüzlük ve yetersizlik gibi durumlarını ifade eden çok yönlü bir kelimedir. Günlük hayatta ve edebiyat metinlerinde sıkça kullanılan bu kavram, hem eleştirel hem de tevazu dolu bir anlam taşır. İnsan doğasının sınırlılıklarını ve yaşamın zorlukları karşısındaki çaresizliği anlatan güçlü bir dil öğesi olarak Türkçe'nin zengin kelime hazinesinde önemli bir yer tutar.