Abeşivermek ne demek? Abeşivermek kelimesinin anlamı nedir?
Abeşivermek, Türkçe’nin ağızlarında kullanılan nadir ve özgün bir fiildir. Kökeni, eski Türkçe’de kullanılan “aba-mak” fiiline dayanır. Zamanla bu fiil türemiş ve ses değişimleriyle “aba-ş-mak” formunu almıştır. Ardından birleşik bir fiil olarak “abeşivermek” şeklinde halk arasında kullanılmaya başlanmıştır.
Fiil, genellikle yerel ağızlarda, özellikle Ege ve Batı Anadolu bölgelerinde anlamını koruyarak kullanılmaktadır. Derleme Sözlüğü’nde geçen örneklerden de anlaşılacağı üzere, kelime duygusal bir bağ ifade eden durumlarda tercih edilir.
Abeşivermek Fiilinin Anlamı
Sarmaşmak ve Kucaklaşmak
Abeşivermek, özellikle samimi ilişkilerde "sarmaşmak" veya "kucaklaşmak" anlamında kullanılır. Sevgi dolu bir yaklaşımla, iki kişinin birbirine duyduğu sıcaklığı ifade eder. Bu anlam, kelimenin duygusal ve sevgi temelli bir bağ kurma eylemini ifade ettiğini göstermektedir.
Örnek Cümleler:
- "Uzun zamandır görüşememiştik, nihayet bir araya gelince sıkıca abeşivermiştik."
- "Çocuklar annelerine doğru koşup abeşivermek için kollarını açtı."
Abeşivermek Fiilinin Kullanıldığı Yerler ve Bölgesel Özellikler
Kelime, Denizli’nin Çivril ilçesi ve çevresinde, özellikle samimi ilişkilerde kullanılan bir fiildir. Yerel halk arasında sıcak bir kucaklaşmayı veya dostça bir yakınlaşmayı ifade etmek için yaygın bir şekilde tercih edilir. Bu bağlamda, hem mecazi hem de gerçek anlamda kullanılabilir.
Bölgesel Kullanım
Ege bölgesindeki köy ve kasabalarda, insanlar arasındaki sıcaklığı ifade etmek için kullanılan bu kelime, yerel ağızlarda duygusal bağların ne kadar güçlü olduğuna işaret eder.
Abeşivermek Fiilinin Dilbilgisel İncelemesi
- Fiil Türü: Geçişsiz fiil
- Şahıs Çekimi: Fiil, "-ır" eki ile geniş zaman kipinde çekimlenebilir.
- Ben abeşiveririm.
- Sen abeşiverirsin.
- O abeşiverir.
- Eylem Türü: Fiil, daha çok duygusal bir durumu ve fiziksel bir eylemi tanımlar.
Abeşivermek Fiilinin Günlük Hayatta Kullanımı
Abeşivermek fiili, günümüzde yazı dilinde çok sık kullanılmasa da, yerel ağızlarda hala varlığını korumaktadır. Özellikle samimi ilişkileri tanımlamak için tercih edilen bu fiil, Türkçe’nin ağız zenginliğini göstermesi açısından önemlidir. Kelime, dostluk ve sevgi bağlarını anlatmak için güçlü bir ifade sunar.
Örnek Durum:
- Uzun süre görüşemeyen kardeşlerin hasretle birbirine sarılmasını tanımlarken "abeşivermek" fiili tercih edilir.
- Çocukların oyun oynarken birbirine sarıldığı veya kucaklaştığı durumlar bu kelimeyle ifade edilebilir.
Abeşivermek Fiilinin TDK’deki Yeri
Türk Dil Kurumu’nun Derleme Sözlüğü’nde geçen fiil, halk ağızlarından derlenen kelimeler arasında yer alır. TDK’ye göre anlamı "sarmaşmak, kucaklaşmak" olarak tanımlanmıştır. Ancak resmi yazı dilinde yaygın olmayan bu kelime, daha çok halk ağzında yaşayan bir ifade olarak görülmektedir.
Abeşivermek Fiilinin Diğer Dillerde Karşılıkları
Fiilin yerel bir terim olması nedeniyle diğer dillerde tam karşılığı bulunmamaktadır. Ancak genel anlamıyla karşılık olabilecek ifadeler aşağıdaki gibidir:
- İngilizce: Hug tightly (kucaklamak)
- Arapça: يعانق بحب (yaʿāniq bi-ḥubb)
- İspanyolca: Abrazar con cariño (sevgiyle sarılmak)
- Rusça: Обниматься с любовью (obnimatsya s lyubovyu)
Abeşivermek, Türkçe’nin halk ağızlarındaki sıcaklık ve samimiyeti yansıtan güzel bir fiilidir. Bu kelime, insanlar arasındaki sevgi ve dostluğu tanımlamak için güçlü bir ifade sunar. Günlük yazı dilinde az kullanılan bu sözcük, özellikle yerel kültürü ve halk dilini araştıranlar için önemli bir örnektir. Türkçe’nin bu gibi sözcüklerle zenginleştiği ve çeşitlendiği, dilimizin ne kadar renkli olduğunu bir kez daha ortaya koymaktadır.