Abdar ne demek? Abdar kelimesinin anlamı nedir?

Âbdar kelimesi, Farsça kökenli bir sıfat olup birçok farklı anlam ve kullanım alanına sahiptir. Farsça "âb" (su) ve "dâr" (sahip olan) kelimelerinin birleşmesiyle oluşan âbdar, su veya parlaklıkla ilişkilendirilen pek çok farklı nesneyi nitelemek için kullanılır. Kelime; sululuk, parlaklık, keskinlik ve zarafet gibi anlamlara gelir ve eski Türk edebiyatında sıkça karşımıza çıkar.

Âbdar Kelimesinin Kökeni ve Anlamları

• Köken: Âbdar kelimesi, Farsça "âb" (آب) yani "su" ve "dâr" (دار) yani "sahip" kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelmiştir.
• Sıfat olarak kullanılır ve nitelik belirten bir anlam taşır. Bu kelime, su ve parlaklık gibi özelliklere sahip nesneleri ifade eder.

Âbdar Kelimesinin Farklı Anlamları

1. Sulu, Taze: Meyve gibi sulu ve taze yiyecekleri tanımlamak için kullanılır.

   • Örnek: "Bahçedeki âbdar üzümler taze ve sulu görünüyordu."
     
     

2. Keskin, Parlak, Cilalı: Kılıç veya hançer gibi kesici aletlerin keskinlik ve parlaklığını ifade eder.

   • Örnek: "Elindeki âbdar kılıç, düşmanların gözlerini kamaştırıyordu."
     
     

3. Parlak, Renklilik: Mücevher gibi değerli taşların parlaklığını, ışıldamasını ve renkliliğini ifade eder.

   • Örnek: "Âbdar yakutlar, sahibinin zarafetini yansıtıyordu."
     
     

4. Zarif, Güzel, Nükteli: Sözler ya da şiirlerin zarif ve nükteli olmasını ifade etmek için de kullanılır.

   • Örnek: "Şairin âbdar mısraları dinleyenleri mest etti."

Âbdar Kelimesinin Eski Türk Edebiyatında Kullanımı

Âbdar kelimesi, Osmanlı Türkçesinde ve özellikle klasik edebiyatta birçok şairin dilinde yer bulmuştur. Bu kelime, parlaklık, keskinlik veya zarafet ifade eden nesneleri tanımlamak için edebi sanatlarda sıkça tercih edilmiştir. Kılıç ve hançer gibi kesici aletlerin gücünü ve parlaklığını anlatmak isteyen şairler, âbdar sıfatını kullanarak sanatlı bir üslup oluşturmuşlardır. Ayrıca, değerli taşların cazibesini ve güzelliğini ifade etmek için de kullanılırdı.

Günümüzde Âbdar Kelimesinin Kullanımı

Günümüz Türkçesinde âbdar kelimesi sık kullanılmamakla birlikte, eski edebi eserlerde ve divan edebiyatı metinlerinde bu kelimeye rastlanmaktadır. Özellikle klasik şiir ve metinlerde, nesneleri süsleyen ve onlara parlaklık katan bir sıfat olarak görülmektedir.

Anlamlı Örnek Cümleler

1. "O âbdar mücevherler, karanlık odada bile ışıl ışıl parlıyordu."
2. "Elindeki âbdar hançer, düşmanın kalbine korku salıyordu."

Âbdar Kelimesinin Türk Dil Kurumu'na (TDK) Göre Anlamı

Türk Dil Kurumu Sözlüğü'ne göre âbdar kelimesi şu anlamlara gelir:

1. Sulu, taze (meyve vb.).
2. Keskin, parlak (kılıç, hançer vb.).
3. Parlak, renkli (mücevher).
4. Zarif, güzel, nükteli (söz vb.).

Âbdar Kelimesinin Farklı Dillerde Karşılığı

• İngilizce: Juicy (sulu), Sharp (keskin), Bright (parlak), Elegant (zarif)
• Farsça: آبدار (Âbdar)
• Fransızca: Juteux (sulu), Tranchant (keskin), Brillant (parlak), Élégant (zarif)
• Almanca: Saftig (sulu), Scharf (keskin), Glänzend (parlak), Elegant (zarif)
  
  

Âbdar kelimesi, suyla ve parlaklıkla ilişkilendirilen nesneleri betimleyen, çok yönlü bir sıfat olarak Farsçadan Türkçeye geçmiştir. Hem fiziksel özellikleri (sulu, parlak, keskin) hem de sanatsal nitelikleri (zarif, nükteli) tanımlamak için kullanılan bu kelime, klasik edebiyatın zarif üslubunu ve zengin söz dağarcığını yansıtmaktadır.