Hemoroid Basur Nedir? Neden Olur? Basura Ne İyi Gelir?

Hemoroid ya da halk arasındaki adıyla basur, anüs ve rektum bölgesinde bulunan damarların genişlemesi, şişmesi ve iltihaplanması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Bu damarlar, normalde kan dolaşımını sağlayan ve dışkılamada önemli rol oynayan damarlardır. Ancak bu damarlar çeşitli nedenlerle baskıya maruz kalıp genişlediğinde, hemoroid oluşur. Hemoroid, oldukça yaygın bir sağlık sorunu olup, özellikle yetişkinlerde sık görülür.

Hemoroidler genellikle iki ana grupta incelenir:

• İç hemoroid: Rektumun iç kısmında, yani anüsün hemen üzerinde oluşan hemoroidlerdir. Genellikle ağrıya neden olmazlar ancak dışkılama sırasında kanama görülebilir.
• Dış hemoroid: Anüs çevresinde, cildin hemen altında oluşan hemoroidlerdir. Ağrı, kaşıntı ve şişlik yapabilirler. Dış hemoroidler, pıhtı oluşumu nedeniyle daha fazla rahatsızlık verebilir.

Hemoroid (Basur) Neden Olur?

Hemoroidin ortaya çıkmasına yol açan birçok faktör vardır. Bunlar genellikle rektal bölgeye baskı uygulanmasıyla ilgilidir. İşte hemoroidin başlıca nedenleri:

1. Kabızlık ve Zorlanma

Uzun süreli kabızlık, sert dışkı ve tuvalette zorlanma, hemoroid gelişiminde en yaygın nedenlerden biridir. Kabızlık sırasında dışkıyı çıkarmak için aşırı zorlanmak, rektum ve anüs bölgesindeki damarların genişlemesine ve şişmesine yol açar.

2. Uzun Süre Oturmak

Özellikle masa başı işlerde çalışan ya da uzun süre oturarak vakit geçiren kişilerde hemoroid gelişme riski artar. Sürekli oturmak, pelvik bölgeye baskı yaparak damarlarda şişmeye neden olabilir.

3. Hamilelik

Hamilelik sırasında vücuttaki hormonal değişiklikler ve bebeğin büyümesi nedeniyle rektum ve anüs bölgesinde basınç artar. Bu da hemoroid oluşumuna yol açabilir. Hamilelik sonrası kadınların bir kısmında hemoroidler kaybolsa da bazı kadınlarda kalıcı olabilir.

4. Diyette Yetersiz Lif Tüketimi

Liften yetersiz bir diyet, kabızlığa yol açar ve bu da hemoroid riskini artırır. Lif, dışkıyı yumuşatarak bağırsak hareketlerini düzenler ve dışkının daha kolay çıkmasını sağlar.

5. Ağır Kaldırma

Sürekli ağır kaldırma ya da fiziksel zorlanma, pelvik bölgeye aşırı baskı yaparak hemoroide yol açabilir. Özellikle yanlış teknikle ağır kaldıran kişilerde bu risk artar.

6. Obezite

Aşırı kilo, pelvik ve rektal bölgeye sürekli baskı yapar. Obezite, hemoroid gelişimini tetikleyen faktörlerden biridir.

7. İshal

Kronik ishal de hemoroid oluşumuna neden olabilir. İshal sırasında sık tuvalete çıkma ve zorlama, anüs ve rektumdaki damarları etkileyebilir.

8. Genetik Yatkınlık

Bazı kişilerde genetik yatkınlık da hemoroid riskini artırabilir. Ailede hemoroid öyküsü olan kişilerin bu durumu yaşama olasılığı daha yüksektir.

Hemoroidin Belirtileri Nelerdir?

Hemoroid belirtileri, hastalığın derecesine ve türüne bağlı olarak değişebilir. İşte hemoroidin yaygın belirtileri:

• Rektal Kanama: Dışkılama sırasında açık kırmızı renkli kan görülmesi en yaygın belirtidir. Bu kanama genellikle ağrısızdır.
• Anüs Bölgesinde Ağrı: Özellikle dış hemoroidlerde, anüs çevresinde ağrı ve rahatsızlık hissedilebilir.
• Kaşıntı ve Yanma: Hemoroidli bölgede kaşıntı ve yanma hissi olabilir. Bu, özellikle dış hemoroidlerde yaygındır.
• Şişlik ve Sertlik: Anüs çevresinde elle hissedilebilen şişlikler veya sertlikler olabilir.
• Dışkılamada Zorlanma: Hemoroid nedeniyle dışkılama sırasında rahatsızlık ve zorluk yaşanabilir.
• İç Hemoroidlerin Sarkan Bir Dışkı Parçası Gibi Hissedilmesi: Gelişmiş vakalarda, iç hemoroidler anüsten dışarı doğru çıkıntı yapabilir (prolapsus).

Basura Ne İyi Gelir?

Hemoroid tedavisinde kullanılan yöntemler, semptomları hafifletmeye ve rahatsızlığı azaltmaya yöneliktir. İşte basura iyi gelen bazı yöntemler:

Diyet ve Lif Tüketimi

Lif açısından zengin bir diyet, dışkıyı yumuşatarak kabızlığı önler ve dışkılama sırasında zorlanmayı azaltır. Lifli gıdalar arasında sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller yer alır. Ayrıca bol su içmek, bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olur.

Sıcak Su Banyosu

Anüs çevresindeki rahatsızlığı ve ağrıyı hafifletmek için ılık oturma banyoları yapılabilir. Sıcak su, kasları gevşetir ve kan dolaşımını artırarak şişliği azaltır. Günde birkaç kez 10-15 dakika süreyle sıcak su banyosu yapılması önerilir.

Topikal Kremler ve Merhemler

Eczanelerde satılan hemoroid kremleri ve merhemleri, ağrıyı ve kaşıntıyı hafifletir. Bu ilaçlar genellikle kortikosteroidler, lokal anestezikler veya anti-enflamatuar maddeler içerir ve geçici rahatlama sağlar.

Ağrı Kesiciler

Reçetesiz satılan ağrı kesiciler (parasetamol, ibuprofen gibi) ağrıyı hafifletebilir. Ancak, bu ilaçlar sadece semptomları hafifletir ve hemoroidi tedavi etmez.

Soğuk Kompres

Anüs çevresine uygulanan soğuk kompres, şişliği ve ağrıyı hafifletir. Buz torbasını bir havluya sararak doğrudan hemoroid bölgesine 10-15 dakika süreyle uygulamak faydalı olabilir.

Tuvalet Alışkanlıklarını Düzenlemek

Tuvalet sırasında zorlanmaktan kaçınmak ve uzun süre oturmamak önemlidir. Ayrıca tuvalet kağıdı yerine nemli mendil veya yumuşak dokulu temizleyiciler kullanmak, bölgenin tahriş olmasını önleyebilir.

Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri

Gelişmiş hemoroid vakalarında cerrahi olmayan bazı tedavi yöntemleri kullanılabilir:

• Bant Ligasyonu: İç hemoroidin tabanına lastik bant yerleştirilerek kan akışı durdurulur, böylece hemoroid düşer.
• Skleroterapi: Hemoroid içine bir kimyasal enjekte edilerek küçültülmesi sağlanır.
• İnfrared Koagülasyon: Isı yardımıyla hemoroidin küçülmesi sağlanır.

Cerrahi Müdahale

İleri düzey hemoroid vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Hemoroidektomi, hemoroidlerin tamamen çıkarılması işlemidir. Bu yöntem, özellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen büyük hemoroidler için kullanılır.

Hemoroidden Nasıl Korunulur?

Hemoroid oluşumunu önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

• Lif açısından zengin bir diyet uygulamak ve bol su içmek, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur.
• Kabızlıktan kaçınmak ve tuvalet sırasında aşırı zorlanmamak önemlidir.
• Tuvalette uzun süre oturmaktan kaçınmak gereklidir.
• Düzenli egzersiz yapmak, bağırsak hareketlerini destekler ve obezite riskini azaltır.
• Ağır yük kaldırmaktan kaçınmak, rektum ve anüs bölgesine aşırı baskı yapmanın önüne geçer.

Hemoroid (basur), rektum ve anüs çevresindeki damarların genişlemesi sonucu oluşan yaygın bir sağlık sorunudur. Kabızlık, uzun süre oturma, hamilelik ve kötü beslenme gibi birçok faktör hemoroidin gelişimine yol açabilir. Basit tedavi yöntemleri ile hafifletilebilen hemoroid, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerektirebilir. Beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek ve tuvalet alışkanlıklarını düzenlemek, hemoroid riskini azaltmaya yardımcı olur.