Hacamat nedir? Hacamat ne anlama gelir?

Hacamat nedir? Hacamatın tarihi nereden gelmektedir? Hacamatın faydaları nelerdir? İşte hacamat uygulaması hakkında merak ettikleriniz.

Hacamat kelimesinin aslı Arapça hicâme(t) olup "emmek" anlamındaki hacm kökünden gelir; hacamat yaptırmaya ihticâm, bu işi meslek edinen kişiye haccâm, kullandığı fanus ve bardak gibi aletlere de mihcem (mihceme) denir. Bu yöntemle kan almak yahut vücudun istenen yerine kan toplamak için, küçük bir fanus ters tutularak içine süratle sokulup çıkarılan bir alev vasıtasıyla havası boşaltıldıktan sonra vücuda kapatılmakta, böylece kanın, üzerindeki hava basıncının azaldığı o kesime hücum etmesi sağlanmaktadır. Eğer amaç sadece kan toplamak değil kılcal damarlardan kan almaksa fanus, o kesim bir bıçakla çizildikten sonra kapatılır ve bu durumda kan iç basıncın etkisiyle kolaylıkla dışarı çıkar, yani fanus tarafından emilmiş olur. Bu işlemlerden birincisine "kuru hacamat", ikincisine "kanlı hacamat" denir. Ancak Türkçe'de hacamat denilince akla daha çok ikincisi veya atar ve toplar damarlardan fazla miktarda kan alınması gelmektedir ki bunun adı Arapça'da fasddır; bu işi yapana da fassâd adı verilir. Türk halkı arasında kuru hacamat için "şişe çekme" tabiri kullanılır. Genellikle kuru hacamatın amacı kılcal damarlardaki kanın o bölgeye akışını sağlamak, böylece yakın bir bölgedeki kanamayı durdurmak veya vücudun o kısmını ısıtmak, yahut özellikle bazı cilt hastalıklarında derideki kan deveranını arttırarak tedaviye katkıda bulunmaktır. Bu yöntemden modern tıpta da iç organlara olan kan hücumunu azaltmak için faydalanılmış, fakat sonraları bundan vazgeçilmiştir. Yerini uzun süre önce sülük koymaya bırakan kanlı hacamat ise bugün halk arasında da genellikle terkedilmiş durumdadır.

Hacamatın tarihi nereden gelir?

Tıp tarihinde kan alma yöntemiyle tedavinin ilk defa nerede ve ne zaman başladığı konusunda kesin bilgi yoktur. Ancak bugün de bazı ilkel toplumlarda görüldüğü gibi eski Mezopotamya, Mısır ve diğer Ön Asya uygarlıklarında birçok hastalığın bedene giren cinler ve kötü ruhlar tarafından meydana getirildiğine inanıldığı ve hastalığın geçmesi için bunların sihir-büyünün yanı sıra kan alma yoluyla vücuttan çıkarılmasına çalışıldığı bilinmektedir. Zamanla bu tür düşüncelerin yerini tecrübeye ve bilimselliğe bırakmasıyla hastalardan kan alma gerçek anlamda bir tedavi metodu haline gelmiştir (İbn Ebû Usaybia, I, 6). Grek filozof-hekimi Empedokles'ten (ö. m.ö. 435) itibaren XIX. yüzyılın ortalarına kadar tabâbette hâkim olan hümoral patoloji teorisine göre, dış dünyanın yapı taşları sayılan dört unsura (toprak, su, hava, ateş) karşılık insan vücudunda da dört sıvı (kan, balgam, sarı safra, kara safra) bulunmakta ve bunların denge halinde olması sağlığı, dengenin bozulması ise hastalığı meydana getirmektedir (bk. AHLÂT-ı ERBAA). Hipokrat ve Galen (Câlînûs) gibi Eskiçağ'in ünlü hekimleri bu teoriyi benimsediklerinden onları izleyen İslâm hekimleri de dahil bütün dünya asırlarca hastadan kan almayı en güvenilir tedavi yöntemi diye kabul etmiştir. Klasik tabâbette hemen her hastalığın kandan kaynaklandığı kanaati hâkim olduğu için tedavi sırasında akla derhal kan almak geliyor ve ilk önce bu yola başvuruluyordu. Bu yöntemin özellikle XVII. yüzyılda çok yaygın uygulandığı, bu yüzden yetkililerce her hekimin kan alma usulünü bilmesinin şart koşulduğu görülmektedir.

Eski tabâbette hacamat yapmak için insan vücudunda on dört bölge, fasd yöntemiyle kan almak için de otuz ile kırk üç arasında damar tesbit edilmiştir. Klasik tıp kitaplarında hangi bölgeden veya damardan kan almanın ne gibi hastalıklara iyi geleceğine dair ayrıntılı bilgiler, hatta bu iş için uygun olan mevsimlerle gün ve saatler verilmekte, meselâ eğer âcil bir durum söz konusu değilse mevsimlerden ilkbaharla sonbahar tavsiye edilmektedir. İbn Sînâ'ya göre kan almak için en uygun vakit ayın ortasındaki gündüzün ikinci ve üçüncü saatleridir (el-Ḳānûn fi'ṭ-ṭıb, I, 212); Zehrâvî ise bu konuda vakit tayinine gerek olmadığını Söyler (et-Taṣrîf, II, 541).

En eski dönemlerden günümüze kadar, sebebi bilinsin veya bilinmesin, birçok rahatsızlığın tedavisinde fasd ve hacamat yöntemleriyle ya da sülük kullanmak suretiyle hastalardan kan alınmıştır. Ancak tecrübelerin artması, hastalıkların sebebi ve tedavi şekliyle ilgili bilgi ve imkânların değişmesiyle bunun yanlışlığı ortaya çıkmış ve sonuçta kan almanın sadece bazı hallerde uygun olacağı anlaşılmıştır. Bugün modern tıpta da gerekli durumlarda kan alma (phlebotomy) yoluna gidilmekte, gerek koruyucu hekimlikte gerekse bazı hastalıkların tedavisinde bu usul geçerliliğini belli ölçüde de olsa sürdürmekte, ancak bu iş için daha kolay ve daha sağlıklı olan şırınga ile doğrudan damara girme metodu tercih edilmektedir.

Genel tıp kitaplarında fasd ve hacamata ayrılan özel bölümler yanında konuyla ilgili müstakil eserler de kaleme alınmıştır. Bunlar arasında Hipokrat, Galen, İbn Mâseveyh, Ali b. Rabben et-Taberî, Buhtîşû' b. Cibrâîl, Huneyn b. İshak, İbn Mâsse, İshak b. İmrân, Kustâ b. Lûkā, Ebû Bekir Muhammed b. Zekeriyyâ er-Râzî, Fârâbî ve Ali b. Abbas el-Mecûsî'nin Kitâb (Risâle) fi'l-faṣd, Kitâb (Risâle) fi'l-ḥicâme, Kitâbü'l-Faṣd, Kitâbü'l-Ḥicâme gibi adlarla kaleme aldıkları eser ve risâleler sayılabilir (bk. Sezgin, III, 444, 448). Hisbe* ile ilgili eserlerde de hacamatçıların bulundurmaları gereken aletler ve tıbbî ölçüler çerçevesinde uymaları gereken esaslar ayrı bir bölümde ele alınmıştır (bk. İbnü'l-Uhuvve, s. 247-253; Şeyzerî, s. 89-97).

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

Hacamat nasıl yapılır?

Hacamat, deriden vakum yöntemi ile kan alınmasıdır. Eski Mısırlılara dayandırılan kadim tıp yöntemlerimden birisi olan hacamat birçok rahatsızlığa iyi geldiği söylenmektedir. 5000 yıl öncesine dayanan bir çeşit akupunktur yöntemi olan hacamat, derinin bir nester yardımı ile çizilip ağzı geniş bir bardak, kavanoz veya şişe ile oluşturulan emme gücüyle kanın çekilmesi şeklinde yapılır. Geleneksel olarak ağrı, sızı veya hastalık olan organa yakın yerlere yapılır. Geçmişte bardak içerisindeki oksijenin tüketilmesi için kağıt ya da alkollü pamuk kullanılmıştır. Günümüzde pompa ile içerisindeki havanın alınması esasına dayanan aletler yapılmıştır.

Hacama uzmanı tarafından deri üzerinden hacamat iğnesi ile çizilir, daha sonra bardak, kavanoz veya şişe'nin emme gücüyle kanın çekilmesi gerçekleşir. Deri altında birikmiş olan kan, kan özelliğini yitirmiş koyu renkli pelte kıvamındadır ve bağışıklık sistemimizi olumsuz yönde etkileyerek birçok hastalığa kapı aralamaktadır. Hacamat işlemi ile bu kirli kan alınmaktadır. Hacamat, uygun zaman dilimlerinde belli aralıklarla usulüne uygun bir şekilde yapılırsa, vücudun dışarıya atamadığı ağır metaller, toksinler, serbest radikaller, kullanılan ilaçların ve hormonlu gıdaların vücutta bıraktığı kalıntılar emilerek bedenimizin normal formuna gelmesi sağlanmış olur.

Hacamatın faydaları nelerdir?

Öncelikle hacamatın uzman ve bu konuda eğitim almış kişiler tarafından yapılması gerekmektedir.

  • Hacamat yapmak kandaki toksinleri, zehirli atıkları, serbest radikaller ve hazır gıdaların verdikleri zararları temizler. Hacamat kana detoks uygular.
  • Hacamat vücudu rahatlatmak için en etkili yöntemlerde biridir. Hacamat stresi azaltır, çabuk sinirlenmeyi önler, sinirlerin yatışmasını sağlar.
  • Hacamat, nezle, grip gibi üst solunum yolu hastalıklarında tedavi sürecini hızlandırır.
  • Hacamat kronikleşmiş baş ağrılarını geçirmekte çok önemli rol oynar.
  • Hacamat kas ve bağ dokusundaki esnekliği artırır. Dokulardaki ve eklemlerdeki sertlikleri yumuşatır.
  • Hacamat kan damarlarındaki geçirgenliğini artırır, böylece organlara daha fazla oksijen gider, hücreler yenilenir.
  • Hacamat görme hücrelerini de yenileyip gözlerin daha keskin görmesini sağlar. Göz hastalıklarının tedavisine de yardımcı olur.
  • Uykusuzluk, rahatsız uyuma, çok uyusak ta uykuyu alamama günümüzde en sık görülen uyku problemlerindendir. Hacamat olmak sinirleri rahatlatıp tüm uyku problemlerine şifadır.
  • Adet sancısı, regl ağrısı, adet döneminde yaşanan kramplar çoğu kadının kabusu olan, çok sıkıntı verici bir durumdur. Hacamat regl dönemi düzensizliklerini giderir, regl döneminin ağrılı, kramplı geçmesini önler.
  • Hacamat kan yapımını uyarıp, kansızlık (anemi) eksikliğinin tedavisine yardımcı olur.
  • Hacamat halk arasında Sara hastalığı olarak bilinen Epilepsi nöbetlerinde nöbet şiddetini ve sayısını azaltır.
  • Hacamat tembellik ve uyuşukluğu giderip, vücudu resetler, kendinizi enerjik hissetmenizi sağlar.
  • Hacamat bazı baş dönmesi türlerinin geçmesinde de çok etkilidir.
  • Hacamat refleksleri güçlendirir.
  • Hacamat bütün diş hastalıklarının tedavisinde yardımcı rol oynar. Diş ağrısının geçmesinde de hacamattan yararlanılabilir.
  • Hacamat hücreler arası matrikste viskoziteyi (yapışkanlığı) azaltır.
  • Hacamat uyuşturucu bağımlılığından kurtulmakta ve sigarayı bırakmada etkilidir.
  • Hacamat cildin oksijenle beslenmesini sağlayıp, cilt hastalıklarını önlemede çok etkilidir. Ciltte ve vücutta yağlanmayı önler.
  • Hacamat stres ile başa çıkmada etkilidir. Anksiyete ve sinirlilik için en etkili tedavilerdendir.
  • Yüksek tansiyon damar tıkanıklığından strese kadar pek çok nedenden meydana gelebilir. Hacamat yüksek tansiyonu düşürür.
  • Düzenli hacamat yaptırmak organlardaki mevcut hasarları, fonksiyon bozukluklarını tamir eder.
  • Hacamat felç ve inmelerde hem koruyucu hem de tedavi edicidir.
  • Hacamat damar tıkanıklığını önler, tıkalı damarları açar.
  • Bazı hastalıklarda hacamat ile Akupunktur tedavisi veya sülük tedavisi birlikte uygulanıp daha hızlı sonuç alınabilir. Bu özelliği ile akapunktur ve sülük tedavisini destekleyici rol oynar.
  • Ödem vücutta özellikle ellerde, ayaklarda, parmaklarda, yüzde şişliğe neden olan vücudun su toplaması halidir. Hacamat ödemi söker, ödemin atılmasına yardımcı olur.
  • Hacamat çocuklarda dikkat dağınıklığı, hiperaktivite, ders çalışamama gibi sorunların tedavisinde oldukça başarılıdır.
  • Hacamat kan dolaşımını, vücudu, boğazı, omuzları ve göğsü rahatlatır. *Bütün organ fonksiyonlarında metabolizmayı düzenlemede tetikleyici rol oynar.
  • Hacamat psikolojik travma sonrası bozuklukları aşmada çok yardımcıdır.
  • Bel ağrısı en sık karşılaşılan ağrı türlerindendir. Hacamat bazı bel ağrısı türlerinin de iyileşmesinde çok etkilidir.
  • Hacamat kısırlık, üreme problemleri ve libido kaybı gibi cinsel sorunların tedavisinde güvenle uygulanabilir.
  • Hacamat yüksek kolesterol, diyabet ve inme tedavisinde önleyicidir veya rahatlama sağlar.
  • Hacamat kasları gevşetip, kaslara kramp girmesini ve kulunçları önler.
  • Depresyon kendini mutsuz hissetme, karamsarlık halidir. Hacamat depresyonda mutluluk hormonu olan endorfin ve serotonin salgılatır.
  • Hacamat zayıflamış organ fonksiyonlarını geri kazandırır.
  • Hacamat yaralar ve ülserlerin iyileşmesini hızlandırır.
  • Hacamat vücuttaki iltihabı giderir. Sinüzit tedavisinde bağışıklığı güçlendirir.
  • Hacamat damarlardaki esnekliği artırıp hemoroid basur oluşumunu önler. Var olan basurların geçmesini sağlar.
  • Hacamat damarları temizleyip yüksek kolesterolü düşürür.
  • Hacamat göz ağrısı ve göz tansiyonunda da faydalıdır.
  • Hafıza yaptırmanın dikkat eksikliği konsantrasyon bozukluğu gibi zihinsel faaliyetlerde de iyileştirici etkisi vardır.
  • Hacamat pıhtıları doğal yoldan eritip varislerin geçmesini sağlar.
  • Gut ve romatizmanın metabolik birikintilerini temizler.
  • Hacamat kan dolaşımını artırıp vücuttaki ağrıları giderir. Bütün hastalıklarda diğer medikal veya cerrahi tedavileri destekler.
  • Hacamat yüz felcinin ilk aşamalarının tedavisinde çok önemli rol oynar. Karaciğer hastalıklarında hasarı önler.
  • Çocuklarda huzursuzluk, sakin olamama, uyku sorunlarında tedavi edicidir.
  • Hacamat ülsere de şifadır, her türlü ülser türünün tedavisinde etkilidir.
  • Hacamat astım, pnömoni ve angina pektorisi hastalığı olan insanlar için çok yararlıdır.
  • Hacamat yıllık olarak düzenli yapılırsa kronik hastalıklardan korur. Hasta olmuşsa da şiddetini azaltır.
  • Migren şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı ve ışığa duyarlılık şeklinde belirti veren modern çağ hastalıklarındandır. Hacamat damarlardaki kirli kanı temizleyip migrene ataklarının tedavisinde de fayda sağlar.
  • Hacamat eklem ve kasları rahatlatıp bu bölgelerde görülen ağrıları geçirir.
  • Hacamat ergenlik sivilcelerini en az yüzde elli oranda yok eder.
  • Hacamat hassas bağırsak sendromu, mide ağrısı, ishal, gastrit gibi mide bağırsak hastalıklarının geçmesine yardımcı olur.

Hacamat sonrası vücutta neler olur?

Hacamat sonrası yorgunluk ve halsizlik geçer. Kaslarda gevşeme ve rahatlama, gerginlikte azalma en sık hissedilen durumdur. Psikolojik hastalıklara ve depresyona ait belirtiler azalır. Boyun ve beldeki ağrılar azalır.

Hacamatın etkisi ne zaman belli olur?

Özellikle vücudun farklı noktalarındaki kirli kanında dışarı atılmasına fırsat sağlayarak damarların sağlıklı kalmasına ve hiper tansiyon düşmesine imkan veren hacamat işlemi, uzman ve profesyonel kişiler tarafından gerçekleştirildiği zaman bir hafta içerisinde istenilen sonuç alınabilmektedir.

Hacamattan sonra neden uyku gelir?

Hacamat bazı bünyelerde uykuya eğilim yapabilir, özellikle uzun yıllardan beri fiziksel ve ruhsal yıpranmışlığı olan kişilerde hacamat sonrası ilk dönemde sanki yılların yorgunluğu geçiyormuş gibi hoş ve dinlenerek kalkılan bir uyku hali olabilir.

Hacamat sonrası su içilir mi?

Hacamattan sonra en az iki saat birşey yenilmez içilmez. Su, çay, kahve, sigara, meşrubat v.b. Çok susanırsa dudak ıslatacak kadar bir yudum su içilebilir.

Peygamber efendimiz ne zaman hacamat yaptırırdı?

İslam alimleri, Efendimiz ( S.A.V ) 'in, hicri 17-19 ve 21. günlerinde hacamat yaptırdığı konusunda görüş bildirmişlerdir.

Hacamat yaptırırken nelere dikkat etmeliyiz?

Hacamat uygulamadan önceki 2 gün hayvansal gıda alımı durdurulmalıdır ve bu sınırlama uygulama sonrası 24 saat sürdürülmelidir ancak uygulamaya aç ve susuz gelinmemelidir. Hacamat uygulama sonrası kantoran yağı uygulamaları 24 saat sürdürülmelidir.

23.09.2022 01:24

BUNLAR DA İLGİNİ ÇEKEBİLİR