Abartmalı ne demek? Abartılı kelimesinin anlamı nedir?
"Abartmalı" kelimesi Türkçede sıklıkla kullanılan bir sıfat olup, abartılmış ya da mübalağalı anlamına gelir. Kelimenin temelinde "abartmak" fiili yer alır ve bu fiil, bir olay ya da durumun olduğundan daha büyük, daha fazla ya da daha önemli gösterilmesi anlamına gelir. "Abartmalı" ise bu eylemin sonucu olan durumu tarif eder. Şimdi "abartmalı" kelimesinin detaylarına, tarihçesine ve kullanımına derinlemesine bakalım.
"Abartmalı" Kelimesinin Kökeni
"Abartmalı" kelimesi, Türkçeye Arapçadan geçmiş olan "mübalağa" (aşırıya kaçma) kelimesiyle bağlantılı bir anlam taşır. "Abartmak" fiili de "bartu" kökünden türetilmiştir ve "bir şeyi büyütmek, olduğundan fazla göstermek" anlamındadır. Bu kökten türeyen "abartmalı" ise bu eylemin sıfat hali olarak, aşırıya kaçma durumu anlatılırken kullanılır.
TDK Sözlüğünde "Abartmalı" Kelimesi
Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre "abartmalı" kelimesi, "abartılmış, mübalağalı" olarak tanımlanmaktadır. Özellikle bir olayın, durumun ya da nesnenin olduğundan daha büyük ya da önemli gösterilmesi anlamında kullanılır.
Abartmalı Kelimesinin Dilbilgisi Yapısı
"Abartmalı" kelimesi, dilbilgisel olarak sıfat görevinde kullanılır. Bir durumun ya da olayın niteliğini tanımlarken, onun aşırılıkla ifade edildiğini anlatır. Örneğin, "abartmalı bir açıklama" veya "abartmalı iddialar" gibi kullanımlarda nesnenin ya da olayın gereğinden fazla büyütüldüğünü belirtir.
Sıfat Olarak Kullanımı
"Abartmalı", bir şeyin nasıl olduğunu tarif ederken kullanılan bir sıfattır. Bu nedenle isimlerin önüne gelerek onların niteliğini belirtir. İşte bu sıfatın iki örnek cümlede kullanımı:
- Örnek 1: "Abartmalı bir sunum yaptı, gerçeklerle çok az ilgisi vardı."
- Örnek 2: "Bu hikaye abartmalı bir anlatıma sahip, olaylar gerçekten bu kadar etkileyici değildi."
Abartmalı Kelimesinin Tarihsel Süreci
"Abartmak" fiili ve onun türevi olan "abartmalı" kelimesi, Türkçede eski dönemlerden beri kullanılmaktadır. Özellikle anlatı geleneği ve sözlü edebiyatın güçlü olduğu dönemlerde, olayların daha etkileyici olması için sıklıkla mübalağalı, yani abartmalı bir dil kullanılmıştır. Bu da, insanların dikkatini çekmek, hikayeyi daha ilgi çekici kılmak amacı taşımıştır. Dolayısıyla "abartmalı" kelimesi, edebiyatın ve anlatı sanatının önemli bir parçası olmuştur.
Abartmalı Anlatımların Yeri
Özellikle masallar, destanlar ve halk hikayelerinde abartmalı anlatımlara sıkça rastlanır. Kahramanların olağanüstü güçleri ya da doğaüstü olaylar, bu tür abartmalı anlatımların örnekleridir. Abartmalı dil, dinleyici ya da okuyucunun ilgisini artırmak ve olaya dramatik bir etki katmak amacıyla kullanılır.
Abartmalı Kelimesinin Günlük Hayatta Kullanımı
Günlük yaşamda "abartmalı" kelimesi, sıklıkla bir durumun ya da olayın olduğundan daha büyük, daha etkileyici ya da daha önemli gösterildiğini ifade etmek için kullanılır. İnsanlar, bazen durumu daha cazip ya da korkutucu göstermek için abartmalı anlatımlara başvururlar. Örneğin:
- "Bu tatlıyı öyle abartmalı anlattın ki, beklentim çok yükseldi."
- "Onun abartmalı konuşmalarına aldanma, olaylar gerçekte böyle değil."
Farklı Dillerde "Abartmalı"
"Abartmalı" kelimesi, farklı dillerde çeşitli terimlerle ifade edilir. Her dilin kendine özgü yapısına göre bu terim, "aşırıya kaçma" ya da "mübalağa" anlamlarına uygun bir kelimeyle karşılanır. İşte bazı dillerde "abartmalı" kelimesinin karşılıkları:
İngilizce
Abartmalı kelimesinin İngilizcedeki karşılığı "Exaggerated" şeklindedir. Bu terim, bir olayın ya da durumun olduğundan daha büyük gösterilmesi anlamında kullanılır.
Almanca
Almanca’da "abartmalı" kelimesinin karşılığı "Übertrieben"dir. Bu kelime de, bir şeyin aşırıya kaçtığını ya da abartılı olduğunu ifade eder.
İspanyolca
İspanyolca’da "Exagerado" kelimesi, abartmalı anlamını taşır. İspanyolca’da da bu kelime, olayların ya da durumların mübalağalı bir şekilde anlatılmasını ifade eder.
Arapça
Arapça’da "مبالغ فيه" (Mübâlağa fih) ifadesi, "abartmalı" anlamına gelir. Arap dilinde de bu ifade, aşırıya kaçma ve abartılı anlatım anlamında kullanılır.
Rusça
Rusça’da "abartmalı" kelimesinin karşılığı "Преувеличенный" (Preuvelichennyy) olarak ifade edilir. Bu kelime, Rusça'da bir olayın ya da durumun abartıldığını anlatır.
İtalyanca
İtalyanca’da "Esagerato" kelimesi, "abartmalı" anlamında kullanılır. İtalyan dilinde de bu kelime, aşırıya kaçma ya da abartılı anlatım anlamını taşır.
Felemenkçe
Felemenkçe’de "abartmalı" anlamına gelen kelime "Overdreven"dir. Bu kelime de, olayların ya da durumların abartılı bir şekilde anlatıldığını ifade eder.
Çince
Çince’de "夸大的" (Kuād de) ifadesi, "abartmalı" anlamına gelir. Bu terim de bir olayın olduğundan daha büyük ya da etkili gösterilmesi durumunu anlatır.
Her dilde "abartmalı" kelimesi benzer bir anlam taşır ve olayların ya da durumların olduğundan daha büyük gösterildiği durumları ifade etmek için kullanılır.
"Abartmalı" kelimesi, hem günlük hayatta hem de edebiyat ve sanat dünyasında sıkça kullanılan, etkileyici bir sıfattır. Bir olayın, durumun ya da nesnenin olduğundan daha büyük ya da önemli gösterilmesi anlamını taşıyan bu kelime, mübalağa sanatının ve dilde dramatik etkinin bir aracı olarak karşımıza çıkar. Türk Dil Kurumu'na göre "abartmalı", "abartılmış, mübalağalı" anlamına gelir ve bu kelime, gerek tarihi süreç içinde gerekse modern kullanımda önemli bir yere sahiptir.
Abartmalı ifadeler, insanları etkilemek ya da dikkatlerini çekmek için önemli bir araç olmuştur. Ancak, bu tür ifadelerin gerçeklikle ilişkisi her zaman doğru olmayabilir, bu nedenle bu tarz anlatımlara dikkat etmek gerekir.